آرامگاه سید حسن واقف

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

Tomb of Sayyed Hassan Waqif

آرامگاه سید حسن واقف
نام فارسی آرامگاه سید حسن واقف
کشور ایران
استان اصفهان
نام‌های دیگر گنبد سبز
موقعیت شهرستان نطنز
کاربری مذهبی
مشخصات معماری مساحت کل بنای بقعه 100 مترمربع و مساحت صحن حیاطش بالغ بر 2000 متر مربع است
زمان ساخت قرن 9ق

آرامگاه سیدحسن واقف

 

(یا: گنبد سبز) بنایی تاریخی- مذهبی مربوط به قرن 9ق در نطنز. بر اساس کتیبه­‌ی صندوق مرقد، این بنا آرامگاه حسین بن المرتضی سید شرف‌­الدین حسین الحسینی است که به دستور شخص او ساخته شده است. نام این شخص به عنوان واقف بر یکی از درهای مسجد جامع افوشته­‌ی نطنز نیز دیده می­‌شود، به علاوه­‌ی حمام، خانقاه، شربت­‌خانه و بناهای دیگری که در این محل به عنوان آثار وقف­‌شده­‌ی او ذکر می­‌شوند. نسب سید حسن با 11 واسطه به امام سجاد (ع) می‌­رسد. بر کتیبه­‌های در منبت­‌کاری شده‌­ی بنا و صندوق مرقد به ترتیب تاریخ‌­های ۸۲۸ق و ۸۵۹ق ثبت شده است.

مشخصات معماری و تزئینات

بنا گنبدخانه­‌ای با قاعده­‌ی هشت‌­ضلعی، از جنس آجر و بدون تزئینات کاشی و گچ­‌بری است که گنبدی دوپوش بر روی آن مستقر شده. سطح خارجی گنبد با کاشی فیروزه‌­ای­‌رنگ پوشیده شده و کتیبه‌­ای به خط کوفی ساقه­‌ی گنبد را در بر گرفته است. عرض اضلاع بیرونی گنبدخانه 3.57 متر و هر ضلع دارای طاق‌­نمای جناقی تزئینی و عرض طاق‌­نما نیز 2.25 متر است. گنبد دارای ایوانی در ابعاد 2.5 در 3 متر با طاقی رومی به ارتفاع 7 متر می­‌باشد. شکل داخلی گنبد شامل یک 8 ضلعی با طول هرضلع 2.6 متر است که هر یک از اضلاع با طاق‌­نماهایی تزئین یافته است. سقف گنبد در پایه­‌ی 8 ضلعی و کمی بالاتر به 16 طاقچه­‌ی کوچک گنبدی نیم­‌کره تقسیم می­‌شود. سپس دایره‌­ای بر آنها استوار شده که قاعده و پایه­‌ی گنبد است.  بر روی سنگ مزار صندوقچه‌­ای منبت­‌کاری شده مستقر است که به سفارش سید حسن ساخته شده. مساحت کل بنای بقعه 600 مترمربع و مساحت صحن حیاطش بالغ بر 2000 متر مربع است.

این بنا بر فراز تپه‌ای مشرف به روستای افوشته قرار گرفته که در گذشته حصاری قدیمی با هفت برج آن را محصور کرده بوده است. بخش­‌هایی از حصار اطراف بقعه و تمامی برج‌­ها به مرور زمان تخریب شده‌اند.

 

منابع