آنوسی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آنوسی (Anusim)

(واژه‌ای به‌معنای فشارهای سیاسی بر یهودیان برای برگشتن از دین خود) کتابی منظوم به زبان فارسی و خط عبری، در تاریخ یهود ایران. این کتاب سند تاریخی باارزشی است که اوضاع اجتماعی یهودیان ایران در اصفهان و کاشان از سلطنت شاه‌عباس اول تا دورۀ شاه‌عباس دوم صفوی را به شیوه‌ای روایی به نظم کشیده، و اطلاعات مهمی دربارۀ سازمان‌های اجتماعی، اقتصادی و مشاغل یهودیان به‌دست داده است. نیز از دیگر شهرهایی که یهودیان در آن‌ها می‌زیستند، و همچنین کسانی چون شاه‌صفی، شیخ بهاءالدین عاملی، ملامحسن فیض کاشانی و میرزا اشرف، حاکم کاشان، که به یهودیان توجه داشتند، یاد شده است. کتاب حاوی ۵,۳۰۰ بیت در بحر هزج مسدّس است. این کتاب گذشته از لغات غیرادیبانه و اشتباهات لغوی، در زمرۀ آثار ادبی به‌شمار می‌رود. بابایی بن فرهاد، نبیرۀ بابایی بن لطف، چند فصل به کتاب دربارۀ اوضاع یهودیان کاشان در هنگام حملۀ افغان، پایان حکومت سلسلۀ صفویه و دورۀ نادرشاه افشار افزوده و شیخ بن رفائیل حدود ۸۰ بیت به اشعار بابایی بن فرهاد اضافه کرده است.