ابراهیم بن سنان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ابراهیم بن سِنان (بغداد ۲۹۶ـ۳۳۵ق)

(نام کامل: ابواسحاق ابراهیم بن سنان بن ثابت بن قُرّه حرّانی) پزشک، ریاضی‌دان و منجم صابئی‌مذهب. ابراهیم در بغداد زاده شد و همان‌جا رشد یافت. پدرش سنان و نیایش ثابت بن قره، هردو از ریاضی‌دانان و پزشکان نامدار زمانشان بودند. ابراهیم نزد پدر و استادان دیگر دانش آموخت و به رغم آن‌که در ۳۹ سالگی به بیماری کبدی درگذشت، آثار متعددی از خود برجای نهاد و این آثار سبب شد که از زمره‌ی بزرگ‌ترین دانشمندان (به‌ویژه در ریاضیات و نجوم) به شمار آید. چنان‌که نورشناس و فیزیک‌دان برجسته‌ای چون ابن هیثم از آثار او استفاده‌ها کرده است. حواشی و شرح‌هایی بر مقاله‌ی نخست مخروطات آپولونیوس و کتاب و رساله‌هایی در زمینه‌ی پزشکی، فلسفه، هندسه و نجوم نوشته است. روش تربیع سهمی او بسیار ساده‌تر از روش ارشمیدس و در واقع تا پیش از ابداع حساب انتگرال، ساده‌ترین شیوۀ حل این مسئله بود.

آثار: المقالة فی رسم القطوع الثالة (حیدرآباد دکن- ۱۳۶۷ق)؛ رساله‌‌ی مساحة قطع المخروط المکافی (حیدرآباد دکن- ۱۳۶۶ق)؛ رساله‌ی آلات الاضلال؛ کتاب فی حرکات الشمس، قسمت دوم این اثر درباره‌ی برخی از مسائل نور است (حیدرآباد دکن- ۱۳۶۶)؛ رسالة فی الاسطرلاب  (حیدرآباد دکن- ۱۳۶۲ق)؛ رسالة فی الهندسة و النجوم (حیدرآباد دکن- ۱۳۶۶ق)؛ زبدة‌الحکم، در فلسفه؛ اغراض کتاب المجسطی، در نجوم.


  • روزنامه ایران، شماره ۴۵۰۹: یک‌شنبه ۲ خرداد ۱۳۸۹
  • http://lib.eshia.ir