ابن باجه
ابن باجّه ( ـ مراکش ۵۳۳ق)
ابن باجه | |
---|---|
زادروز |
سرقسطه (ساراگوسا) |
درگذشت | مراکش ۵۳۳ق |
ملیت | اندلسی |
شغل و تخصص اصلی | فیلسوف |
شغل و تخصص های دیگر | دولتمرد |
آثار | تدبیر المتوحد؛ رساله الوداع |
گروه مقاله | فلسفه، منطق و کلام |
(شهرت ابوبکر محمد بن یحیی بن صائغ) فیلسوف، دانشمند و دولتمرد مسلمان اندلسی. در سَرقُسطَه (ساراگوسا) به دنیا آمد. در جوانی به وزارت ابن تفلویت، از امرای سرقسطه، رسید و در دورۀ کوتاه وزارتش در ادارۀ امور سیاسی و اجتماعی موفق بود. احتمالاً در ۵۰۹ق به سفارت نزد عمادالدوله رفته و به فرمان وی زندانی شده است. ابن باجه ظاهراً پس از آزادی از زندانِ عمادالدوله دیگر به سرقسطه بازنگشت و به بلنسیه (والِنسیا) رفت. وی پس از سقوط سرقسطه بهدست مسیحیان، راهی مغرب شد و در سر راهش، در شهر شاطِبه (خاتیوا)، توسط ابواسحاق ابراهیم بن یوسف، فرماندار شهر، زندانی شد (ظاهراً حدود ۵۱۴ق). ابن باجه چندی بعد از زندان ابوسحاق ابراهیم رهایی یافت، و زین پس از سرگذشت وی اطلاع چندانی در دست نیست، جز این که وی در ۵۳۰ق در اشپیلیه و در کنار شاگردش ابوالحسن عبدالعزیز علی بن امام به تدریس، پژوهش و تألیف اشتغال داشته است. ابن باجه نویسندهای پرکار بود، اما آنچه از آثارش در فلسفه، طب، هندسه، نجوم، علوم طبیعی و کیمیا باقی مانده است یا ناقص و ناتماماند یا مجموعههایی از رسالههای کوچکاند. اغلب رسالههای برجای مانده از او حاشیه بر نوشتههای ارسطو است. آرای او تأثیر زیادی بر ابن رشد داشته است. محور تفکر فلسفی ابن باجه، هستی انسان و سرگذشت اوست. در میان آثارش تدبیر المتوحّد و رسالةالوداع شهرت بیشتری دارند.