ابن حمزه الموید، یحیی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
یحیی بن حمزه المؤید
Yahya ibn Hamzeh Almu’ayyad
زادروز صنعاء ۶۶۹ق/1270م
درگذشت ذمار ۷۴۵ق/1345م یا 749ق
ملیت یمنی
تحصیلات و محل تحصیل صنعاء
شغل و تخصص اصلی فقیه زیدیه
لقب المؤید بالله
آثار کتاب فقهی 18 مجلدی الانتصار؛ الشامل در علم کلام، در 4 مجلد؛ نهایة الوصول الی علم الاصول، در 3 مجلد؛ التمهید لعلوم العدل و التوحید، در 2 مجلد؛ الطراز در علوم بلاغت و المعیار لقرائح النظار در اصول فقه
گروه مقاله دین اسلام

ابن حمزه المؤید، یحیی (صنعاء ۶۶۹ق/1270م– ذمار ۷۴۵ق/1345م یا 749ق)  Yahya ibn Hamzeh Almu’ayyad

(نام کامل: یحیی بن حمزة بن علی بن ابراهیم الموسوی الحسینی و کنیه‌اش المؤید بالله) از امامان و فقهای برجسته‌ی زیدیه در یمن. او نخستین امام زیدی، از نوادگان امام حسین بن علی (ع)، در یمن است. تا زمان وی امامان یا شاهان زیدیه در یمن از نوادگان امام حسن بن علی (ع) بودند. ابن حمزه در صنعاء تحصیل علوم کرد و سپس در شهر حوث مستقر شد که در آن زمان مرکز علمی زیدیه بوده است. حافظه‌ی قوی و قدرت فراگیری‌اش او را بر دیگران برتری بخشید. در جنگ‌های امام مطهر بن یحیی با دولت رسولی (در عهد مظفر یوسف بن عمر بن علی رسولی) در صنعاء و مناطق مجاور همراه امام یحیی بود و نزد او و فرزندش، محمد، تلمذ کرد. محمد بن مطهر ملقب به الامام المهدی پس از پدرش به امامت رسید و پس از مرگش بر سر جانشینی او نزاع افتاد که در نهایت یحیی بن حمزه انتخاب شد. ابن حمزه پس از رسیدن به امامت لقب المؤید بالله را برگزید. وی بر خلاف دیگران منصب امامت را منصبی دینی و نه دنیوی می‌دانست و جایز می‌دانست که مردم برای در دست گرفتن این منصب نامزد شوند؛ به شرط آن که نامزدان و انتخاب‌کنندگان بدانند این منصب موظف به اجرای شریعت خداست.

امام المؤید بالله در مقام امامت باقی نماند و آن را واگذار کرد و به کار تدریس و تحقیق و تألیف که بدان علاقه داشت بازگشت. آثار فراوانی از او برجای مانده که یک عنوان آن کتاب فقهی 18 مجلدی الانتصار است که در نوع خود کتابی بی‌نظیر می‌باشد. الشامل در علم کلام، در 4 مجلد؛ نهایة الوصول الی علم الاصول، در 3 مجلد؛ التمهید لعلوم العدل و التوحید، در 2 مجلد؛ الطراز در علوم بلاغت و المعیار لقرائح النظار در اصول فقه از دیگر کتاب‌های مهم اوست.