اتابکان لر کوچک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَتابکانِ لُرِ کوچک

(یا: آل خورشید؛ عباسیان) نخستین سلسله از حاکمان لر از نیمۀ دوم قرن ۶ق تا اوایل قرن ۱۱ق در لرستان. مؤسس اتابکان لُر کوچک، شجاعالدین خورشید بن محمد بن خورشید از امرای لر بود که در ابتدا از سوی حسامالدین شوهلی به عنوان شحنه (حاکم نظامی) لرستان انتخاب شد. وی در ۵۷۰ق طوایف پراکندۀ لر را منسجم و سلسلۀ مستقل اتابکان لر خورشیدی را تأسیس کرد و تا ۶۲۱ق فرمانروای لرستان کوچک بود. پس از او ۲۴ تن از اعقابش بر لرستان کوچک مستقل یا نیمهمستقل فرمانروایی کردند که غالب آنها در ظاهر خراجگذار خلیفۀ عباسی و سپس ایلخانیان و والیان بغداد و در نهایت پادشاهان صفوی بودهاند. آخرین اتابک خورشیدی، شاهوردی، پس از سالها شورش و طغیان برضد شاه عباس اول در نهایت در آخرین لشکرکشی شاه عباس دستگیر و کشته شد. از لحاظ محدودۀ جغرافیایی اتابکان لر کوچک بر محدودۀ لرستان کنونی و اتابکان لر بزرگ بر نواحی چهارمحال و بختیاری و بخش‌هایی از استان‌های جنوبی و شرقی حکومت می‌کرده‌اند.