اثبات (منطق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اِثبات (منطق)

(در لغت به معنای ثابت‌کردن و پابرجا گردانیدن) در اصطلاح منطق، در دو معنی به‌کار می‌رود: ۱. در برابر ابطال که با به‌کارگرفتن شیوه‌های منطقی و با اقامۀ دلیل و برهان، درستی نظر و عقیده‌ای را معلوم و مسلّم سازند؛ ۲. در برابر نفی که حکم‌کردن به اتصاف یک موضوع یا یک موصوف به صفتی خاص و حالتی ویژه است، مثل حکم‌کردن به سپیدی‌ دیوار (دیوار، سفید است) و ناطق‌بودن انسان (انسان، ناطق است). در این معنی، از اثبات به ایجاب نیز تعبیر شده است. در ریاضیات، اثبات (برهان) به زنجیره‌ای از استدلال‌ها، برای استنتاج قضیه‌ای ریاضی از میان مجموعۀ اصول موضوعه یا قضایای ثابت شده گفته می‌شود.