اسماعیل سامانی دوم

اسماعیل سامانی دوم;
درگذشت	مرو ۳۹۵ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	فرمانروا
لقب	ابوابراهیم منتصر
گروه مقاله	تاریخ ایران

اسماعیل سامانی دوم ( ـ مرو ۳۹۵ق)

ملقب به ابوابراهیم منتصر، آخرین امیر سامانی. ایلک خان نصر (فرمانروای ایلک خانیان) در ۳۸۹ق او را، در اوزگند به زندان انداخت. اما وی به بخارا گریخت و سپس به خوارزم رفت و عده‌ای را به دور خود جمع و بخارا را تصرف کرد و خود را منتصر لقب داد و برای تجدید دولت و سلطنت سامانیان بارها با ایلک خان و سلطان محمود غزنوی جنگید. در ۳۹۱ق نصر بن سبکتگین (سپهسالار خراسان) را شکست داد اما پس از این پیروزی سلطان محمود با او جنگید و اسماعیل ناگزیر به گرگان نزد قابوس بن وشمگیر زیاری رفت. بعد از چندی به سوی ابن فقیه (حاکم سرخس) رفت اما نصر بن سبکتگین وی را به اسارت گرفت. اسماعیل پس از چندی گریخت و به قبایل ترک غُز و از آن‌جا به بخارا و سمرقند روی آورد. سپهسالار سمرقند و گروهی از غزها به پشتیبانی او برخاستند و در ۳۹۴ق ایلک خان را شکست دادند. سرانجام به‌دست گروهی از چادرنشینان عرب مرو از اتباع ابن بهیج به قتل رسید و پیکرش در رودبار زم به خاک سپرده شد. وی شعر می‌سرود و ابیاتی از او به فارسی در لباب‌الالباب آمده است.