باریجه

باریجه (galbanum)

(یا: بارزَد؛ بیرزد) صمغ تندبوی چند گیاه از جنس Ferula، متعلّق به تیرۀ چتریان، به‌ویژه گونۀ F. gumosa. گیاهی پایا، دارای ساقۀ ضخیم، برگ‌های منقسمِ سبز مایل به خاکستری و پوشیده از تار، گل‌های زردرنگ مجتمع در خوشه‌های مرکب، و میوه‌ای بیضوی دراز است. از قاعدۀ برگ و ساقۀ این گونه و برخی گونه‌های دیگر، براثر گزش حشرات و یا ایجاد خراش، شیره‌ای خارج می‌شود که همان صمغ باریجه است. این صمغ از روزگاران قدیم، در خاورمیانه و خاور نزدیک، صمغی معروف بوده، و در بین‌النّهرین استفادۀ دارویی از آن رواج داشته است. از باریجه، نوعی چسب مخصوص برای چسباندن سنگ‌های قیمتی مانند الماس تهیه می‌شود. اثرِ نیرودهنده، ضدّ نزله، ضد تشنّج و رفع درد معده دارد. گونه‌های باریجه در ارتفاعات شمال و غرب و برخی مناطق دیگر ایران می‌رویند.

 

---