باله بلشوی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بالۀ بُلْشویْ (Bolshoi Ballet)

باله بُلْشويْ

(در روسی به‌معنای «بزرگ») کمپانیِ بالۀ روسی که در ۱۷۷۶ تأسیس شد و مقرّ آن در تئاترِ بلشوی مسکو بود. با رپرتوآرِ آمیخته‌ای از آثار کلاسیک و آثار نوین، به‌سبب اجراهای پرشکوه و خیره‌کننده و تکنیکِ نمایشی و وقارِ رقصندگانش مشهور است. از ۱۹۶۴ مدیریتِ بالۀ بلشوی به یوری گریگاروویچ۱ (۱۹۲۷ـ )، سپرده شد. مایکل مَدوکس۲، سرمایه‌گذار انگلیسی، و شاهزاده اوروسوف۳، که حامیِ هنر و هنرمندان و هنرپرور بود، آن را بنیاد گذاشتند. رقصندگانِ آن را از یتیم‌خانۀ مسکو آوردند و نخستین کلاس‌های رقص در ۱۷۷۳ برگزار شد. این کلاس‌ها، رقصندگان را برای تئاتر پتروفسکی۴ که در ۱۷۸۰ تأسیس شده بود و در مکانِ تئاتر بلشوی کنونی قرار داشت، آماده می‌ساختند. مکانِ کنونیِ آن در ۱۸۲۵ افتتاح شد. برخلافِ بالۀ کیروف۵، که رقصندگانِ آن بیشتر به خلوص گرایش داشتند و در اصطلاح منزه‌طلب بودند، رقصندگانِ بلشوی سبک و مضامین ملموس‌تری به‌کار می‌گرفتند. بلشوی در آغاز تحت‌الشعاع کیروف قرار داشت و فقط در اواخر قرن ۱۹ بود که با نخستین اجرای دون کیشوت۶ و سپس دریاچۀ قو۷ (۱۸۷۷) اثر پتیپا۸ جای خود را پیدا کرد. سبکِ کُنشِ بسیار نمایشی بلشوی که با رقص‌ها و طراحیِ نوآورانۀ صحنه و موسیقیِ سمفونیک درآمیخته بود، در دورانِ ریاست و مدیریتِ اَلکساندر گورسکی۹ ( ـ۱۹۴۲) پدید آمد. در دورانِ اقتدارِ لئونید لافروفسکی۱۰ (۱۹۰۵ـ۱۹۶۷) که در ۱۹۴۴ با حفظ سمت مدیریت هنری از کیروف به بلشوی منتقل شد و با حضور ستاره‌های باله، همچون گالینا اولیانووا۱۱ و مایا پلیسِتسکایا۱۲، مرکز ثقلِ بالۀ روسی، با جنبه‌های خلّاقانه و نوآورانه‌اش، از سن‌پترزبورگ (لنینگراد آن زمان) به مسکو انتقال یافت. فعالیتِ بالۀ بلشوی از دهۀ ۱۹۶۰ بر اجراهای پرشکوه و قهرمانانه از باله‌های کلاسیک و مدرن، مانند اسپارتاکوس۱۳ (۱۹۶۸) و عصر زرین۱۴ (۱۹۸۲)، متمرکز بوده است.Yuri Grigorovich

Michael Maddox Prince Urusov Petrovsky Theatre Kirov Ballet Don Quixote Swan Lake Petipa Alexander Gorsky Leonid Lavrovsky Galina Ulanova Maya Plisetskaya Spartacus The Golden Age