بوستانی بخارایی، محمد عبدالعظیم (بخارا ۱۲۵۴ـ۱۳۲۵ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بوستانیِ بُخارایی، محمّد عَبدُالعَظیم (بخارا ۱۲۵۴ـ۱۳۲۵ق)
(مشهور به سامی) وقایع‌نگار، نویسنده، و شاعر تاجیک. در بخارا، نزد احمد مخدوم‌دانش و ملاسعدالدین ماهر دانش آموخت. سپس به دربار امیر بخارا مظفر بن نصرالله منغیتی (۱۲۷۶ـ۱۳۰۲ق) پیوست و در برخی نبردها وقایع‌نگار رسمی سپاه او بود. بارها با سفیران بخارا به روسیه سفر کرد. سپس، منشی امیر عبدالاحد منغیتی (۱۳۰۳ـ۱۳۳۹ق) شد و او را در سفر پترزبورگ همراهی کرد (۱۲۹۸ق). به‌سبب نکوهش درباریان بخارا از دستگاه حکومتی رانده شد. اواخر عمرش را به نابینایی در تهی‌دستی گذراند. از آثارش:تحفۀ شاهی در تاریخ خان‌نشین بخارا (۱۳۱۷ـ۱۳۱۹ق)؛تاریخ سلاطین منغیتیۀ دارالسلطنۀ بخارای شریف (۱۳۲۴ق) که با ترجمۀ روسی آن چاپ شده (دوشنبه، ۱۹۶۲م)؛دخمۀ شاهان در وزنشاهنامه؛ مرآت‌الخیال به نظم؛ مناشیرالاعلام؛ تنزیه‌الانشا/ رسالۀ انشا/ مناظرالانشا در نامه‌نگاری (۱۳۰۰ق)؛مفاتیح‌العبر؛ ترجمۀ اعلام‌الناس؛ تذکرة‌الفضلا؛ مرآت‌الیقین.