بیزه، ژرژ (۱۸۳۸ـ۱۸۷۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بیزه، ژُرژ (۱۸۳۸ـ۱۸۷۵)(Bizet, Georges)
آهنگ‌ساز فرانسوی‌ اپرا. ازجمله آثار اوست:‌ صیادان‌ مروارید[۱] (۱۸۶۳، اجرا در تئاتر لیریک[۲]) و دختر زیبای‌ اهل‌ پِرت[۳] (۱۸۶۶)؛ همچنین‌ اوورتور کنسرتی‌ میهن[۴] و موسیقی‌ صحنه‌ای‌ برای‌ نمایش‌نامۀ دختر آرلِزیَن[۵] (۱۸۷۲، اجرا در تئاتر وودویل[۶]) نوشتۀ‌ آلفونس‌ دوده[۷]، که‌ معیار فرم‌ دو سوییتی[۸] برای‌ ارکستر شده‌ است‌. شاهکار اپرایی‌ او، کارمن‌[۹]، چند ماه‌ پیش‌ از مرگش‌ به‌‌اجرا درآمد. شهرت او در گرو همین اثر است که براساس داستانی از مریمه ساخته شد. بیزه‌ در نزدیکی‌ پاریس‌ به‌دنیا آمد. پدرش‌، که‌ معلم‌ آواز بود، نخستین‌ درس‌های‌ موسیقی‌ را به‌ او داد و در ۹سالگی‌، با استعداد بی‌نظیری‌ که‌ از خود نشان‌ داده‌ بود، در کنسرواتوار پاریس[۱۰] پذیرفته‌ شد و از مارمونتِل[۱۱] تعلیم‌ پیانو، از فرانسوآ بنوآ[۱۲] (۱۷۹۴ـ۱۸۷۸) تعلیم‌ ارگ‌، و از پیِر ژوزف‌ گیوم‌ زیمرمَن[۱۳] (۱۷۸۵ـ۱۸۵۳) تعلیم‌ آهنگ‌سازی‌ گرفت‌. در ۱۸۵۳ که‌ زیمرمَن‌ درگذشت‌، بیزه‌ شاگرد ژاک‌ آلِوی[۱۴]، شد که پیش‌ از آن‌ یک‌ جایزۀ‌ نخست‌ در نوازندگی‌ پیانو نیز نصیبش‌ شده‌ بود. سمفونی‌ دو ماژور ۱۸۵۵ او‌ از سایر آثار اولیه‌اش‌ کمتر شهرت دارد، و از زیباترین‌ قطعه‌هایی‌ است‌ که‌ یک‌ نوجوان‌ آن را نوشته‌ است؛ با این‌حال‌ پارتیتور این‌ اثر تا ۱۹۳۵ به‌‌اجرا درنیامد. در ۱۸۵۷ بیزه‌ برندۀ‌ جایزۀ‌ رم[۱۵] شد، اما پیش‌ از آن‌ که‌ به‌ رم‌ برود جایزه‌ای‌ برای‌ ساختن‌ یک‌ اپرت‌[۱۶] با ‌نام‌ دکتر معجزه‌گر[۱۷] (۱۸۵۷) با حمایت اُفنباخ به‌دست‌ آورد. بیزه‌ با شارل‌ لوکوک[۱۸] همراه‌ شد، که‌ آهنگش‌ متناوباً همراه‌ با ساختۀ‌ خود او در تئاتر دِ بوف‌ پاریزیَن[۱۹] به‌اجرا درآمد. بیزه در رم تعدادی آهنگ ساخت و پس از بازگشت به پاریس در ۱۸۶۰ صحنۀ اپرا را در اختیار خود گرفت؛ هرچند اپرا کمیک[۲۰] اپرای‌ تک‌پرده‌ای‌ او، گیزلا دو له‌میر[۲۱]، را پذیرفت‌، بیزه آن‌ را پنهان‌ کرد و بعدها ازبین‌ برد. ایوان‌ مخوف[۲۲]، که‌ در ۱۸۶۵ نوشته‌ شد، و می‌گفتند خودش‌ آن‌ را سوزانده‌ است‌، در ۱۹۴۴ بازسازی‌ شد و در قلعۀ‌ مورینگِن[۲۳]، وورتمبرگ‌[۲۴]، آلمان‌، به‌‌اجرا درآمد. در ۱۸۶۹ ژول‌ پادِلو[۲۵]، رهبر ارکستر، نخستین‌ سفارش با یک‌ اثر ارکستری‌، خاطره‌های‌ رم[۲۶] را به‌ او داد، که‌ خود بعدها عنوان‌ آن‌ را به‌ روما[۲۷] تغییر داد. در همان‌ سال‌ بیزه‌ با ژنویو آلوی[۲۸] ازدواج‌ کرد. بیزه‌ آشکارا از گونو[۲۹] تأثیر پذیرفته‌ بود، اما از سرمشق‌ خود بسیار فراتر رفت‌. به‌ یک‌ معنا، شهرت‌ او در گرو کارمن، اثر بسیار محبوبش‌، ماند.

  1. Les Pêcheurs de perles/The Pearl Fishers
  2. The Théâtre lyrique
  3. La Jolie Fille de Perth/The Fair Maid of Perth
  4. Patrie
  5. L’Arlésienne
  6. Vaudeville
  7. Alphonse Daudet
  8. two suites
  9. Carmen
  10. Paris Conservatory
  11. Marmontel
  12. François Benoist
  13. Pierre Joseph Guillaume Zimmermann
  14. Jacques Halévy
  15. Prix de Rome
  16. operetta
  17. Le Docteur Miracle
  18. Charles Lecocq
  19. Théâtre des Bouffes-Parisiens
  20. Opéra-Comique
  21. La Guzla de l’Emir
  22. Ivan the Terrible
  23. Mühringen Castle
  24. Württemberg
  25. Jules Pasdeloup
  26. Souvenirs de Rome
  27. Roma
  28. Geneviève Halévy
  29. Gounod