تاریخ خانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تاریخ‌ِ خانی‌

نوشتۀ علی‌ بن‌ شَمسُ‌الدّین بن حاجی حسین‌ لاهیجی کتابی به فارسی در تاریخ گیلان.‌ این اثر که به‌فرمان‌ سلطان‌ خان‌ احمدخان‌ گیلانی در ۹۲۲ق تألیف شده مشتمل بر یک مقدمه و سه باب در تاریخ سلاطین کیایی گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ق است. نثر کتاب‌ بسیار پیچیده‌ و مصنوع‌ و آمیخته‌ با اشعار فارسی‌ و عربی‌ و آیات قرآن ‌کریم‌ است‌. از ویژگی‌های‌ این‌ اثر می‌توان‌ به‌ استفادۀ‌ مؤلف از واژه‌های‌ عامیانه‌ و نیز عرضۀ‌ اطلاعاتی‌ مهم‌ و مفید دربارۀ‌ آداب‌ جنگ‌، هدایا، آداب‌ و رسوم‌، انواع‌ مالیات‌ اشاره‌ کرد. تاریخ‌ خانی‌ نخستین‌بار در ۱۸۵۷‌ به کوشش برنهارد دورن در پترزبورگ و سپس‌ در ۱۳۵۲ش به تصحیح منوچهر ستوده در تهران به چاپ رسید.