ترکیب شیمیایی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ترکیب شیمیایی (compound)
ماده‌ای شیمیایی، حاصل از پیوند دو یا چند عنصر[۱]. جداسازی این عناصر به‌روش‌های فیزیکی امکان‌پذیر نیست. ترکیبات شیمیایی با پیوندهای کووالانسی[۲] یا یونی[۳] به همدیگر متصل‌اند. معمولاً نام هر ترکیب شیمیایی نشانه‌ای از اجزای سازندۀ آن است. اگر قسمت اول این نام به «اید» ختم شود، ترکیب معمولاً حاوی دو عنصر است، به‌استثنای هیدروکسیدها[۴] و کلرید آمونیوم[۵]. مثلاً اکسید کلسیم[۶] ترکیبی از کلسیم[۷] و اکسیژن است. چنانچه این نام به «ات» یا «ایت» ختم شود، ترکیب شیمیایی دارای اکسیژن است. درصد اکسیژن در ترکیباتی که به «ات» ختم می‌شوند در مقایسه با آن‌هایی که به «ایت» ختم می‌شوند بیشتر است. مثلاً سولفات سدیم[۸] (Na۲SO۴) بیشتر از سولفیت سدیم[۹] (Na۲SO۳) اکسیژن دارد. اگر نام ترکیب با «پِر[۱۰]» آغاز شود، ترکیب اکسیژن اضافی دارد. مثلاً پراکسید هیدروژن[۱۱] (H۲O۲) یک اکسیژن بیشتر از اکسید هیدروژن[۱۲] یا آب (H۲O) دارد. پیشوند «تیو[۱۳]» نشان می‌دهد که ترکیب حاوی اتم گوگرد[۱۴]ی است که جانشین اکسیژن شده است. مثلاً تیوسولفات سدیم[۱۵] (Na۲S۲O۳) دارای یک گوگرد بیشتر و یک اکسیژن کمتر از ترکیب متداول‌تر سولفات سدیم (Na۲SO۴) است. نسبت‌های عناصر متفاوت در یک ترکیب شیمیایی را با فرمول شیمیایی آن ترکیب نشان می‌دهند. مثلاً مولکول سولفات سدیم را با فرمول Na۲SO۴ نمایش می‌دهند که حاوی دو اتم سدیم، یک اتم گوگرد و چهار اتم اکسیژن است.

 


  1. element
  2. covalent
  3. ionic
  4. hydroxides
  5. ammonium chloride
  6. calcium oxide
  7. calcium
  8. sodium sulphate
  9. sodium sulphite
  10. per
  11. hydrogen peroxide
  12. hydrogen oxide
  13. thio
  14. sulphur
  15. sodium thiosulphate