تعز

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تَعِز

نمايي از شهر تَعِز

شهری در مناطق کوهستانی یمن، در دامنۀ کوه صبرعلی، به فاصلۀ ۵۰کیلومتری شرق مخا، در ارتفاع ۱,۴۰۰متری از سطح دریا. ۲۹۰,۱۰۰ نفر جمعیت دارد (۱۹۹۳). آب و هوای معتدل دارد و تپه و ماهورهای سرسبز آن در امتداد شهر به سمت جنوب شرقی مرتفع می‌شود و به جبل صبر می‌پیوندد. تعز در ۱۲۹کیلومتری شمال غربی عدن واقع شده و با جاده به صنعا، پایتخت یمن، و بندر حدیده، در دریای سرخ، وصل می‌شود. کشاورزی و دامداری پایۀ اقتصاد این شهر را تشکیل می‌دهد و در آن پنبه، چرم، و جواهرات تولید می‌شود. ترک‌ها سه مسجد بزرگ در تعز ساختند. این شهر از ۱۳۶۸ق/۱۹۴۸ تا ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲ پایتخت یمن بود. در قرن ۱۶، دانشگاهی در این شهر تأسیس شد. تاریخ تعز به قرن ۳ق بازمی‌گردد. برخی از‌ آثار دوران رسولیان (۶۲۶ـ۸۵۸ق) در این شهر است. ابن بطوطه در ۷۷۹ق/۱۳۷۷م تعز را دیده و آن‌جا را زیباترین و بزرگ‌ترین شهر یمن توصیف کرده است. از آثار مهم آن مسجد جامع المظفرالرسولی و جامع اشرفیه است. شهر قدیمی تعز حصار و چهار دروازه داشته و قلعۀ قدیمی قاهره در آن‌جا بوده است. مسجد جند تعز دومین مسجد یمن پس از اسلام است. ارتباط این شهر با عالم متمدن آن روزگار از طریق عدن صورت می‌گرفت. جبل صبر دو قلّه دارد و نقل می‌کنند که حضرت علی(ع) در لشکرکشی به قصد تسخیر عدن، چون به تعز رسید و مردم آن شهر دعوت او را به اسلام نپذیرفتند و با فرستادگانش بدرفتاری کردند، سخت به خشم آمد و با شمشیر ذوالفقار چنان ضربتی بر کوه زد که قلۀ آن از میان به دو نیم شد. برخی نیز گفته‌اند که غار اصحاب کهف در جبل صبر بوده است.