تنکابن، شهرستان

تنکابن، شهرستان
کشور	ایران
استان	مازندران
بخش	مرکزی، نشتارود، عباس‌آباد، و خرم‌آباد
جمعیت	۱۹۴,۷۱۹ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت	جنوب و جنوب غربی دریای خزر، شمال غربی و شمال شهرستان چالوس، شمال شرقی استان قزوین و شرق و جنوب شرقی شهرستان رامسر
نوع اقلیم	در باریکۀ ساحلی معتدل تا معتدل مایل به گرم و مرطوب - نواحی کوهستانی معتدل مایل به سرد تا سرد و مرطوب
تولیدات و صنایع مهم	مرکبات، شیلات، و منسوجات
شهر ها و آبادی های مهم	خرم‌آباد، عباس‌آباد، نشتارود، سلمان‌شهر (متل‌قو) و کلارآباد، تازه‌آباد، سید محله، قلعه گردن، و کترا

تُنِکابُن، شهرستان

شهرستانی در غرب استان مازندران مشتمل بر بخش‌های مرکزی و نشتارود، عباس‌آباد، و خرم‌آباد با مرکزیت اداری شهر تنکابن. از شمال و شمال شرقی به دریای خزر، از جنوب شرقی و جنوب به شهرستان چالوس، از جنوب غربی به استان قزوین و از غرب و شمال غربی به شهرستان رامسر محدود است. نواحی شمالی آن را دشت ساحلی باریکی فراگرفته و قسمت‌های جنوبی و مرکزی آن را کوه‌های البرز مرکزی پوشانیده است. علم‌کوه، با ارتفاع ۴,۶۵۰ متر، بلندترین کوه آن است؛ سیاهلان، اسب‌چر و لَشم‌کوه و برخی کوه‌های دیگر که ارتفاعشان از ۳هزار متر بیشتر است از دیگر بلندی‌های آن به‌شمار می‌آیند. رودخانه‌های فراوانی که از همین کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند و به دریای خزر می‌ریزند، شبکۀ زهاب‌های آن را تشکیل می‌دهند. رودخانه‌های آن عبارت‌اند از دوهزار، سه‌هزار، تیرم، و لمرود. اقلیم این شهرستان در باریکۀ ساحلی معتدل تا معتدل مایل به گرم و مرطوب و اقلیم نواحی کوهستانی معتدل مایل به سرد تا سرد و مرطوب است. جمعیت آن ۱۹۴,۷۱۹ نفر است (۱۳۸۵) و مهم‌ترین شهرها و آبادی‌های آن عبارت‌اند از خرم‌آباد، عباس‌آباد، نشتارود، سلمان‌شهر (متل‌قو) و کلارآباد، تازه‌آباد، سید محله، قلعه گردن، و کترا. این شهر راه ساحلی مازندران و دیگر راه‌های داخلی آن را با نواحی دیگر کشور مرتبط می‌سازد. مرکبات، شیلات، و منسوجات از محصولات عمدۀ آن به‌شمار می‌روند. این شهرستان تا ۱۳۱۰ دارای دو حاکم‌نشین بود؛ یکی حاکم‌نشین ییلاقی که در روستای دوهزار و در کوهستان‌های جنوبی قرار داشت و دیگری حاکم‌نشین قشلاقی که خرم‌آباد نام داشت. خرم‌آباد در ۱۳۱۰ به شهسوار و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تنکابن موسوم شد.