توتم گرایی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

توتِم‌گرایی (totemism)
(توتم واژه‌ای سرخ‌پوستی، به‌معنی «نشان خانوادۀ من») اعتقاد به انتساب فردی یا طایفه‌ای به یک حیوان، یک گیاه یا یک شیء. توتم برای کسانی که با آن مرتبط‌اند، جنبۀ مقدس دارد و خوردن یا توهین به آن حرام است، چنان‌که ازدواج در درون طایفه معمولاً ممنوع است. توتم‌گرایی در میان ساکنان جزایر اقیانوس اطلس و بومیان استرالیایی دیده می‌شود. در زمان‌های پیشین در سرتاسر اروپا، افریقا، و آسیا رواج داشت. اکثر جوامع سرخ‌پوست امریکا نیز دارای توتم بوده‌اند. تیرک‌های توتمی، با کنده‌کاری‌های ویژه‌ای که اقوام بومی کرانه‌های شمال غربی امریکای شمالی بر آن‌ها انجام داده‌اند و شامل نشانه‌های توتمی (کنده‌کاری‌شده و نقاشی‌شده) می‌شود، نمادی از آن قوم یا عاملی برای یادبود درگذشتگان‌اند. در نظر برخی از اقوام امریکای شمالی، توتم موضوعی فردی است؛ توتم پس از اجرای مناسکی، مثلاً مصرف ماده‌ای مخدر، در رؤیای فرد به ظهور می‌رسد یا همچون تصویری وهم‌آلود پس از انجام اعمال ریاضت‌کشانه به نظر می‌آید. در استرالیا، بخش‌هایی از افریقا و بعضی نقاط دیگر، توتم‌ها از پدر یا مادر به کودکان منتقل می‌شوند.