ثمرات القدس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ثَمَراتُ‌الْقُدْس

(یا: ثمرات‌القدس من شجرات‌الأنس) نوشتۀ میرزا لعل بیک لعلی بدخشی، حدود ۱۰۰۰ق، تذکره‌ای فارسی، در ذکر صوفیان شبه قارۀ هند. بنا به گفتۀ مؤلف در مقدمۀ کتاب، وی در حدود ۴۰سالی، تدوین این تذکره را در زندگی‌نامۀ چهار گروه از صوفیان هند، یعنی شرح حال ۵۸۲ مرد و یازده زنِ عارف، آغاز کرد. در مقدمه وعده داده بود که در پایان کتاب، فصلی دربارۀ خود و سوانح عمرش تدوین کند، اما در نسخ خطی و نیز نسخۀ چاپیِ موجود، اثری از این فصل به چشم نمی‌خورد. لعلی، گویا، در تدوین کتاب به طرحِ و طرز نفحات‌الأنس جامی نظر داشته، هر چند خود به این اقتباس اشاره‌ای نمی‌کند. شرح احوال در این کتاب، از نظر حجم یک‌دست نیست، چه پاره‌ای از شرح‌حال‌ها (همچون فصل شمارۀ ۹۱ دربارۀ گنج شکر و فصل ۱۲۷ دربارۀ نظام‌الدین اولیاء) خود حکم رساله‌ای مستقل و گسترده‌ای دارد، اما پاره‌ای دیگر (همچون شماره‌های ۳۰۳ تا ۳۴۶) در کمال ایجاز تدوین شده است. ثمرا‌ت‌القدس به‌چاپ رسیده است.