جم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

جَم (ادرنه ۸۴۶ـ۹۰۰ق)

(یا: جم سلطان) شاهزادۀ‌ عثمانی‌، پسر سلطان محمد فاتح‌. پس‌ از مرگ‌ پدر میان‌ جم‌ و برادرش‌، بایزید دوم،‌ بر سر جانشینی‌ اختلاف‌ افتاد و بایزید در استانبول‌ و جم‌ در بورسه‌ قدرت‌ را به‌دست‌ گرفتند (۸۸۶). جم‌ به‌ بایزید پیش‌نهاد کرد امپراتوری‌ عثمانی‌ به‌ دو بخش‌ آناتولی، متعلق به جم و روملی، تحت فرمان بایزید، تقسیم شود، اما بایزید نپذیرفت‌. به‌ دنبال‌ آن‌‌ میان‌ دو برادر نبردی در نزدیکی‌ ینی‌شهر درگرفت‌ که‌ بایزید پیروز شد و جم‌ به‌ دولت‌ ممالیک مصر‌ پناهنده‌ شد. او به‌‌کمک‌ ممالیک‌ سپاهی‌ در حلب‌ گرد آورد و به‌ آناتولی‌ لشکر کشید، اما چون‌ توفیقی‌ نیافت،‌ به‌ جزیرۀ‌ رودس‌ فرار کرد و به‌ شهسواران‌ مسیحی پناه‌ برد (۸۸۷). اینان نیز‌، جم‌ را به‌ تحریک‌ بایزید به‌ فرانسه فرستادند و پس از آن نیز به نزد پاپ‌ اینوسنت‌ هشتم‌ اعزام شد (۸۹۱). در ۹۰۰ق شارل‌ هشتم‌، پادشاه‌ فرانسه‌، به‌ ایتالیا یورش‌ برد و رم‌ را تصرف کرد و جم را پس از دستگیری به طرف فرانسه فرستاد. اما جم‌ در میانۀ‌ راه‌ در ناپل‌ درگذشت. پیکر او را مدتی‌ بعد به‌ بورسه‌ منتقل‌ کردند و در مرادیه‌ به‌ خاک‌ سپردند. جم‌ با زبان‌ و ادب‌ فارسی‌ آشنا بود و به‌ فارسی‌ شعر می‌سرود. دیوان‌ فارسی‌ جم‌ سلطان‌ چاپ‌ شده‌ است‌ (تهران‌، ۱۳۸۰ش‌).