جمیله سلمیه
جَمیله سُلَمیّه ( ـ ح ۱۲۵ق)
خواننده و نوازندۀ مشهور مدینه در نیمه نخست خلافت اموی. او کنیز خاندان بَهْز، شاخه‌ای از قوم بنی‌سُلَیم بود. به‌نقل از ابوالفرج اصفهانی، آواز را از طریق گوش‌دادن به آواز سائب خاثر (متوفی ۶۳ق) و نزد خود آموخت. سائب خاثر در همسایگی جمیله زندگی می‌کرد و ایرانی‌الاصل بود و از این‌جا می‌توان به تأثیر فرهنگ ایرانی در رشد و شکوفایی هنری جمیله پی برد. جمیله الحان وی را پنهانی می‌خواند و با خود تمرین می‌کرد تا این‌که بانویش به استعداد موسیقی او پی برد. به روایت نویری نبوغ وی در موسیقی باعث شد موفق‌ترین موسیقی‌دان و معلم موسیقی زنان شود. او شاگردان بسیاری ازجمله مَعبد، ابن عایشه، حَبابه و سَلّامه را تربیت کرد. بزرگان موسیقی عرب مانند اَحْوَص، ابن ابی عَتیق و عمر بن ابی ربیعه احترام بسیاری برای او قائل بودند و به نقش بی‌نظیر او در موسیقی اذعان داشتند.