اولا، جورج (۱۹۲۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از جورج اولا)

اولا، جورج (۱۹۲۷)(Olah, George)

جورج اولا
George Olah
زادروز بوداپست، مجارستان ۱۹۲۷م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل درجه دکتری ، دانشگاه بوداپست مجارستان
شغل و تخصص اصلی شیمی دان
گروه مقاله شیمی
جوایز و افتخارات جایزه نوبل شیمی به سبب جداسازی کربوکاتیون ها (۱۹۹۴)

شیمی‌دان امریکایی، زادۀ مجارستان. جایزه نوبل شیمی ۱۹۹۴ را به‌سبب جداسازی کربوکاتیون‌ها[۱] به‌دست‌ آورد. کربوکاتیون‌ها اجزایی از مولکول‌های هیدروکربن[۲] با بار الکتریکی و فقط حاوی هیدروژن و کربن[۳]اند. تحقیقات او شاخۀ جدیدی در شیمی آلی[۴] ایجاد کرد که منجربه تولید سوخت‌های جدیدی بر پایۀ کربن شد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، واکنش‌های شیمیایی هیدروکربن‌ها به‌خوبی شناخته نبود و فرض می‌شد هیدروکربن‌ها از طریق تشکیل ترکیبات حدّ واسط ناپایدار و کوتاه‌عمر واکنش می‌دهند، ولی این حدّ واسط‌ها هرگز مشاهده نشده بودند. در ۱۹۶۲، اولا کشف کرد که این حد واسط‌‌‌ها، اکنون با نام کربوکاتیون‌ها، در محلول‌هایی از اسیدهای بسیار قوی، یعنی میلیون‌ها برابر قوی‌تر از اسید باتری اتومبیل، تولید و به‌صورت پایدار نگهداری می‌شوند. این کشف هم شاهدی بر وجود حدّ واسط‌‌ها فراهم کرد، و هم به شیمیدان‌ها امکان داد خصوصیات آن‌ها را مطالعه کنند. اولا در بوداپست زاده شد و در دانشگاه بوداپستِ مجارستان درس خواند. درجه دکتری‌اش را در ۱۹۴۹ دریافت کرد. تا ۱۹۵۴ در دانشگاه درس می‌داد و سپس به آکادمی علوم مجارستان[۵] پیوست. در ۱۹۵۶، پس از حملۀ اتحاد جماهیر شوروی به مجارستان، با همسرش به کانادا و سپس به امریکا رفت.

  1. Carbocations
  2. hydrocarbon
  3. Carbon
  4. Organic chemistry
  5. Hungarian Academy of Science