حجاج بن یوسف ثقفی
حَجّاجِ بن یوسفِ ثَقَفی (طائف ۴۱ـ۹۵ق)
| حجاج بن یوسف ثقفی | |
|---|---|
| زادروز |
طایف ۴۱ |
| درگذشت | ۹۵ق |
| ملیت | عرب |
| شغل و تخصص اصلی | حاکم |
حاکم عراق (حک: ۷۵ـ۹۵ق) در دورۀ خلافت عبدالملک بن مروان و فرزندش ولید؛ از قبیلۀ ثقیف. در آغاز خلافت عبدالملک بن مروان، مشاغل کوچکی برعهده داشت، اما چون توانایی از خود نشان داد خلیفه او را مأمور سرکوب شورش عبدالله بن زبیر در مکه کرد. حجّاج، با سوزاندن و تخریب کعبه و کشتار بسیار، قیام ابن‌زبیر را فرونشاند (۷۲ق) و حاکم مکه شد. سال بعد، حکومت مدینه و سپس سراسر حجاز و یمامه و یمن نیز به او واگذار گردید. در ۷۵ق، از سوی عبدالملک، فرمانروای عراق (نیمۀ شرقی سرزمین‌های خلافت) شد. حجاج در دورۀ بیست‌سالۀ فرمانروایی بر عراق با خشونت، کشتار و اختناق حکومت کرد و قیام‌های متعددی را با قساوت درهم شکست که مهم‌ترین آن‌ها شورش عبدالرحمان بن محمد بن اشعث بود. دشمنی وی با حضرت علی و طرفداران آن حضرت حدی نداشت و جمعی از شیعیان و دوستداران امیرالمؤمنین (ع) ازجمله قنبر، غلام آن حضرت، کمیل بن زیاد نخعی و یحیی بن ام‌طویل را به بدترین وضعی کشت. گفته‌اند تا هنگام مرگ بیش از ۱۰۰هزار نفر را به‌قتل رساند و نزدیک به همین شمار را به زندان انداخت. شهر واسط به‌دست حجاج بنا نهاده شد.