وثوق ، حسن (تهران ۱۲۵۱ـ قم ۱۳۲۹ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از حسن وثوق)

وثوق‌، حسن‌ (تهران ۱۲۵۱ـ قم ۱۳۲۹ش)

وثوق‌، حسن‌

(یا: وثوق‌الدوله) نمایندۀ مجلس و نخست‌وزیر دورۀ قاجار. فرزند میرزا ابراهیم‌‌خان‌ معتمدالسلطنه‌ بود که پس‌ از اتمام‌ تحصیلات‌ در مدرسۀ‌ دینی‌ مروی‌، نایب‌ مستوفی‌ آذربایجان‌ و ملقب‌ به‌ «وثوق‌الْمُلک» شد و دو سال‌ بعد نیز لقب‌ «وثوق‌الدوله» گرفت‌. در انتخابات‌ دور اول‌ و دوم به‌ مجلس‌ شورای‌ ملی‌ راه‌ یافت‌ و در ۱۲۸۸‌ش، به‌ هنگام‌ نخست‌وزیری‌ سپهدار تنکابنی،‌ به‌ وزارت‌ عدلیه‌ برگزیده‌ شد. در ۱۲۹۵ش‌، احمدشاه‌ وی را مأمور تشکیل‌ کابینه‌ کرد، اما با کناره‌گیری‌ از نخست‌وزیری‌، در کابینۀ‌ عین‌الدوله‌ به‌ وزارت‌ فرهنگ و معارف و اوقاف‌ منصوب‌ شد (۱۲۹۶ش). در ۱۲۹۷ش،‌ مجدداً از طرف‌ احمدشاه‌ مأمور تشکیل‌ کابینه‌ گردید. در همین‌ دوره‌، قرارداد معروف‌ ۱۹۱۹ را با انگلستان‌ امضا کرد که‌ به‌‌دنبال‌ اعتراض‌های‌ شدید داخلی‌ و مخالفت‌های‌ خارجی‌ به‌ تصویب‌ مجلس‌ نرسید. در ۱۳۰۵ش در کابینۀ‌ مستوفی‌الممالک‌ وزیر مالیه‌ و سپس‌ وزیر عدلیه‌ گردید. وی‌ در تحکیم‌ و تثبیت‌ حکومت‌ رضاخان‌ فعالیت‌ کرد. در ۱۳۱۵ش، رئیس فرهنگستان‌ ایران و در ۱۳۱۸‌ برکنار شد‌. وثوق‌الدوله طبعی روان و قریحه‌ای خوش در شاعری نیز داشت.