خالو قربان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خالو قُرْبان (کرمانشاه ۱۲۵۴ـ۱۳۰۱ش)

خالو قُرْبان

از شورشیان دورۀ رضاخان سردار سپه و از نزدیکان میرزا کوچک‌ جنگلی. از آغاز زندگی او اطلاعی در دست نیست‌. در نهضت‌ جنگل‌ با نیروهایش‌ به‌ میرزا کوچک‌ جنگلی‌ پیوست‌. گرچه‌ از علم و دانش‌ سیاسی‌ بهره‌ای‌ کافی نداشت‌، به‌سبب قابلیت‌های‌ عمدتاً نظامی‌اش‌ از اعضای‌ مهم رهبری‌ نهضت‌ جنگل‌ بود. تا هنگام‌ وقوع‌ کودتای‌ سرخ‌، وی‌ به‌ میرزا کوچک‌ وفادار ماند. پس‌ از کودتای کمونیست‌های‌ نهضت‌ جنگل‌ که‌ به‌ تصرف‌ رشت انجامید، خالو قربان‌ به‌ کودتاچیان‌ پیوست‌ و با میرزا کوچک‌ به‌ مخالفت‌ برخاست‌. وی‌ در کمیتۀ‌ انقلاب‌ دولت‌ کودتا، کمیسر جنگ‌ شد. پس‌ از پایان‌ دوران‌ قدرت‌ کودتاچیان‌، خالو قربان‌ همانند یارانش‌ بار دیگر به‌ میرزا کوچک‌ روی‌ آورد. با حملۀ‌ نیروهای‌ حکومت‌ مرکزی‌ به‌ گیلان‌ به‌ فرماندهی‌ رضاخان‌ سردار سپه‌ در ۱۳۰۰ش، خالو قربان‌ خود را تسلیم‌ رضاخان‌ کرد و مورد عفو او قرار گرفت‌ و به‌ درجۀ‌ سرهنگی‌ نایل‌ شد. از آن‌ هنگام،‌ وی‌ در زمرۀ‌ نیروهای‌ وفادار تحت‌ فرمان‌ رضاخان‌ بود. پس‌ از مدتی‌ کوتاه،‌ رضاخان‌، خالو قربان‌ را در رأس‌ نیرویی‌ به‌ جنگ‌ اسماعیل آقا سیمیتقو به‌ آذربایجان‌ فرستاد. در این‌ میان،‌ کریم‌ خان‌ کُرد از یاران‌ خالو قربان،‌ که‌ همراه‌ وی‌ راهی‌ جنگ‌ با سمیتقو شده‌ بود، به‌ دلیل‌ تسلیم‌ خالو قربان‌، او را در بین‌ راه‌ به‌‌قتل‌ رسانید.