خطای باصره
خطای باصره (optical illusion)
پدیده‌ای که در آن حس بینایی در تشخیص اندازه، شکل، یا رنگ اشکال یا اشیاء دچار اشتباه می‌شود. متداول‌ترین خطای باصره تصاویر پرسپکتیو است که اشیاء در آن سه‌بعدی به‌نظر می‌رسند. این خطا بر این حقیقت استوار است که اشیاء دور نسبت به اشیاء نزدیک کوچک‌تر به‌نظر می‌رسند، چنانچه اگر شیئی را کوچک‌تر از آن ترسیم کنیم که چشم انتظار دارد، آن شی‌ء دور به‌نظر می‌آید. نوع دیگری از خطای باصره به تأثیر کنتراست یا تضاد در زمینه‌ای بستگی دارد که دارای رنگ و درخششی متفاوت است. مثلاً مربع سفیدی که در مرکز مربع تیره و بزرگ‌تری قرار دارد کوچک‌تر از همان مربع سفیدی به‌نظر می‌رسد که درون زمینه‌ای متضاد با خود قرار ندارد. بیشتر خطاهای باصره به گرایش چشم در دنبال‌کردن مسیر خطوط بستگی دارد. اگر طرحی از خطوط منظم را بر روی تصویری کلی بیندازیم، تصویر برهم ریخته به‌نظر می‌رسد. خطای باصره همچنین براثر انعکاس نور، یا شکست نور به‌وجود می‌آید. مثلاً ماه در افق، در مقایسه با زمانی که در آسمان بالا می‌‌رود، بزرگ‌تر دیده می‌شود و علت آن شکست پرتوهای نور در جو زمین است.