خودتنها انگاری

خودتنها انگاری (solipsism)
(یا: خودمداری) اعتقاد به این‌که فقط فرد و تجاربش وجود دارند. جلوۀ چنین باوری در فلسفۀ مکتب ایدئالیسم ذهنی است که شناخت را صرفاً مبتنی بر تجارب درونی و شخصی می‌داند و بنابراین در پاسخ به این پرسش که چگونه این شناخت‌ها بر چیزی فراتر از آگاهی ما دلالت می‌کنند، به زحمت می‌افتد. خودتنهاانگاری، گاه حتی تا نفی تجارب گذشتۀ خودِ شخص نیز پیش می‌رود. دکارت در انتهای دومین تأمل از تأملات مابعد‌الطبیعی پس از شک در همه چیز، موجود اندیشنده را نخستین و یگانه امر یقینی می‌داند. برکلی، فیشته و طرفداران مکتب حلولی نمونه‌های این گرایش‌اند.

 

---