دامن
دامن
پوششی زنانه از کمر تا پایین. این پوشش، به‌طور مستقل و تنها در اندازۀ کوتاه و بلند، در زمان‌های بسیار دور در لوحۀ معروف نارام‌سین، در نقش برجستۀ آنوبانی‌نی، در لوح سنگی قانون‌نامۀ حمورابی و مُهرهای استوانه‌ای مربوط به هزارۀ ۴ و ۳پ‌م دیده شده است. در دربار شاهان ماد و هخامنشی دامنی شبیه دامن مردانۀ اسکاتلندی وجود داشت. زنان در دورۀ خلفای راشدین دامن می‌پوشیدند. در نقاشی‌های قصرالحیر غربی و دیوارنگاره‌های قُصیر عَمره و کاخ خرباط‌المفجر نقوشی از یک نوازنده و رقاصانی را می‌بینیم که رودامنی‌ای روی پیراهن خود و نیز دامن به تن دارند. پس از آن، از دامن به عنوان بخش پایینی پیراهن و لباس استفاده می‌شد. تا این‌که بار دیگر، به‌صورت لباسی مستقل، در دورۀ افشاریه و زندیه رواج یافت. با آن‌که بلندی آن تا مچ پا می‌رسید، دمپای شلوار از زیر آن دیده می‌شد. این تن‌پوش مدتی کوتاه دوام داشت، تا آن‌که زنان به پوشیدن پیراهن و شلوار اکتفا کردند؛ اما بار دیگر در دورۀ قاجار متداول شد. در دورۀ اول حکومت قاجار، یعنی پیش از سفر ناصرالدین شاه به مسکو و دیدن رقاص‌ها و بالرین‌ها، بلندی دامن زنان، البته در مدت کوتاهی، حتی بلندتر از دامن زنان در دورۀ زندیه بود، اما در دورۀ دوم حکومت قاجار، دامن‌های بلند به تنبان و شلیته تبدیل شد. در حرم فتحعلی‌شاه نیز دامن‌های بلند مرسوم بود. پس از آن، دامن‌ها غربی شد و اکنون در شکل‌ها و طرح‌ها و رنگ‌ها و مدل‌های متفاوت در میان اقوام و طوایف مختلف ایرانی و نیز در شهرها پوشیده می‌شود.