دانشگاه تبریز
دانشگاه تبریز
این دانشگاه، در ۱۳۲۶ش، با نام «آذربایجان یونیورسیتی» تأسیس و، پس از چندی، به‌سبب تحولات سیاسی منطقه، عملاً فعالیت آن متوقف شد. مدتی بعد، با تلاش شخصیت‌های مختلف، دانشکده‌های ادبیات و پزشکی کار آموزش را شروع کردند. تا ۱۳۲۸، ساختمان‌های دانشگاه، به‌صورت پراکنده، در سطح شهر فعالیت می‌کردند. در این سال، کلنگ دانشگاه در زمینی به مساحت ۲۴۷هزار متر مربع به زمین زده شد و پانزده سال بعد، دانشکده‌های پزشکی و کشاورزی و سایر دانشکده‌ها به این محل نقل مکان کردند. با گذشت زمان، دانشکده‌ها، آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و آموزشکده‌های دیگری نیز تأسیس شد. دانشکدۀ ادبیات این دانشگاه، که قدیمی‌ترین دانشکدۀ آن محسوب می‌شود، از دو آزمایشگاه زبان انگلیسی و زبان فرانسه برخوردار است و در کتابخانۀ آن، مجموعاً ۵۱هزار جلد کتاب فارسی و لاتین وجود دارد. دانشکدۀ ریاضی این دانشگاه نیز از ۱۳۳۰ دانشجو پذیرفت؛ ولی به‌علت نداشتن استاد و امکانات لازم، تا مدت‌ها وابسته به دانشسرای عالی تهران باقی ماند. این دانشکده، در حال حاضر، با چهار گروه آموزشی به فعالیت مشغول است. دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تبریز، پس از دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تهران، دومین مرکز آموزش عالی در این زمینه محسوب می‌شود و در ۱۳۳۴ تأسیس یافته است. دانشکدۀ شیمی این دانشگاه نیز، در ۱۳۷۹، به عنوان یکی از سه قطب علمی شیمی در کشور شناخته شد که با عنوان «قطب علمی مواد جدید و شیمی پاک» فعالیت می‌کند. از دیگر دانشکده‌های موجود در این دانشگاه، می‌توان از دانشکده‌های مهندسی عمران، برق و رایانه، مکانیک و دانشکده‌های فیزیک، علوم تربیتی و روان‌شناسی، علوم انسانی و علوم اجتماعی نام برد. در این دانشگاه، حدود ۲۰۰ آزمایشگاه عمومی و تخصصی وجود دارد که برخی در خاورمیانه منحصر به فرد به‌شمار می‌آیند. علاوه بر این، حوزۀ تاریخ و فرهنگ، حوزۀ جانورشناسی، حوزۀ زمین‌شناسی، مرکز پردازش تصاویر ماهواره‌ای و مراکز و مؤسسات تحقیقاتی و پژوهشی بزرگی در آن مشغول فعالیت‌اند. دکتر محسن هشترودی از رؤسای فعال این دانشگاه به‌شمار می‌آمد.