دروازه های کرمان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دروازه‌های کرمان

در دوره‌های گوناگون احداث شده بودند. در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی تخریب شدند. قدیمی‌ترین دروازۀ شهر کرمان در ابتدای بازار مظفری و از دورۀ مظفریان بود که، به‌سبب مجاورت با مسجد جامع شهر، به دروازۀ مسجد شهرت داشت. احتمالاً به‌سبب تعمیر در دورۀ قاجار به‌وسیلۀ اسماعیل‌خان وکیل‌الملک، به آن دروازۀ وکیل نیز می‌گفتند. در ۱۲۹۶ش، براثر ریزش تخریب شد. سردر و برج‌های آن کاشی‌کاری شده بود و بر روی کاشی‌های آبی‌رنگ سردر آن آیه‌های قرآن نوشته شده بود. دروازۀ ناصریه در شرق کرمان و از دورۀ تیموری بود. احتمالاً به‌سبب مرمت یا بازسازی در دورۀ ناصرالدین‌شاه به این نام شهرت یافته بود. در ۱۳۰۸ش تخریب و در جای آن خیابان ناصریه احداث شد. سردر و برج‌های آن با کاشی‌های سیاه و آبی و بنفش و ابیات شعر تزیین شده بود. دروازۀ ریگ‌آباد یا رق‌آباد در جنوب کرمان و در زمین‌های کشاورزی به همین نام بود و در ۱۳۱۴ش تخریب شد. سردر و برج‌های آن با تصویر رستم و سهراب و پهلوان اسدِ بَمی بر روی کاشی تزیین شده بود. امروز بازار قلعه محمود در جای آن است و آهنگری‌هایی به سبک قدیم در آن فعالیت می‌کنند. دروازۀ گبری در شمال کرمان که به‌سبب نزدیکی با محلۀ زردشتیان به این نام شهرت داشت، در راه خراسان بود و به آن دروازه خراسان نیز می‌گفتند. در ۱۳۱۰ش تخریب شد. سردر آن با کاشی‌های سیاه و آبی تزیین شده بود. دروازۀ سلطانی در جنوب غربی کرمان و از دورۀ تیموری بود. به‌سبب مجاورت با ارگ دولتی به دروازۀ دولت نیز شهرت داشت. در ۱۳۰۰ش تخریب و بعدها در جای آن خیابان پهلوی احداث شد. دروازۀ ارگ یا دروازۀ باغ، به‌سبب نزدیکی به باغ ارگ یا باغ نظر (باغ ستاد بعدی) به این نام‌ها شهرت داشت، از اوایل دورۀ قاجار بود. در ۱۲۹۶ش تخریب و در جای آن میدان ارک (فلکۀ بهداری شاه) احداث و در دورۀ رضاشاه پهلوی به باغ ملی تبدیل شد.