رادیوم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رادیوم (radium)
برگرفته از واژه‌ای لاتینی به‌معنی «اشعه». عنصری فلزی، پرتوزا[۱]، سفیدرنگ، با نماد Ra، عدد اتمی[۲] ۸۸، و جرم اتمی نسبی[۳] ۲۲۶.۰۲. از فلزات قلیایی خاکی[۴] است. در طبیعت، در کانی پیچِ‌بلند[۵] و دیگر سنگ‌های معدن اورانیوم[۶] یافت می‌شود. از بین شانزده ایزوتوپ آن، ایزوتوپ ۲۲۶Ra فراوان‌تر و نیم‌عمر[۷] آن برابر ۱۶۲۰ سال است. در ۱۸۹۷، پیِر و ماری ‌کوری[۸]، حین بررسی پسماند[۹]های کانی پیچ‌بلند، این عنصر را کشف و نام‌گذاری کردند. رادیوم در مراحل متوالی واپاشی می‌کند و به رادون[۱۰] (گازی)، پولونیوم[۱۱]، و نهایتاً ایزوتوپ پایداری از سرب تبدیل می‌شود. ایزوتوپ ۲۲۳Ra به صورتی غیرعادی و با گسیل یون سنگین[۱۲] واپاشی می‌کند و با تولید کربن ۱۴‌[۱۳] ، مستقیماً به سرب تبدیل می‌شود. سابقاً به سبب درخشش[۱۴] رادیوم در شبرنگ‌ها به‌کار می‌رفت. بعداً خطرات ناشی از پرتوزایی آن شناخته، و استفاده از آن ممنوع شد، ولی کارخانه‌ها و محل دفع زباله‌های آن آلوده باقی ماند و بسیاری از کارگران مزارع و ساکنان مجاور این نواحی دچار سرطان‌های مهلک شدند.

 


  1. radioactive
  2. atomic number
  3. relative atomic mass
  4. alkaline-earth metals
  5. pitchblende
  6. uranium
  7. half-life
  8. Pierre and Marie
  9. waste
  10. radon
  11. polonium
  12. heavy-ion
  13. carbon-14
  14. luminesces