روزولت، تئودور
| تئودور روزولت Theodore Roosevelt | |
|---|---|
| زادروز |
۱۸۵۸م |
| درگذشت | ۱۹۱۹م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در هاروارد |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| سمت | رئیس جمهور امریکا (۱۹۰۱ـ۱۹۰۹م)، فرماندار نیویورک (۱۸۹۸ـ۱۹۰۰م) |
| آثار | جنگ دریایی ۱۸۱۲ (۱۸۸۲م) و فتح غرب (۱۸۸۹ـ ۱۸۹۶م) |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
| جوایز و افتخارات | برنده جایزه صلح نوبل (۱۹۰۶م) |
روزوِلْت، تِئُودور (۱۸۵۸ـ ۱۹۱۹م)(Roosevelt, Theodore)
بیستوششمین رئیس جمهور امریکا (۱۹۰۱ـ۱۹۰۹م)، از حزب جمهوریخواه. پس از فرمانداری نیویورک (۱۸۹۸ـ۱۹۰۰م)، معاون رئیسجمهور مکینلی[۱]، و درپی قتل او (۱۹۰۱م)، رئیسجمهور شد. با تراستهای بزرگ (اتحادیهای از شرکتهایی که سبب کاهش رقابت میشدند) مبارزه کرد، و برای تحمیل سلطۀ امریکا بر امریکای لاتین، سیاست خارجی وطنپرستانهای در پیش گرفت. او برای میانجیگری در پایاندادن به جنگ ۱۹۰۴ روسیه ـ ژاپن جایزۀ صلح نوبل را دریافت کرد (۱۹۰۶م). روزولت، در مقام رئیسجمهور، آزادمنشتر شد؛ مسائل انحصارهای تجاری را حل کرد، برای حفاظت از منابع ملی تدابیری اندیشید، و قانون مواد غذایی و دارویی ناب[۲] را بهتصویب رساند. او در ۱۹۰۴م تبصرۀ روزولت[۳] را بر آموزه مونرو[۴] اعلام کرد، مبنیبر اینکه در صورت مشاهدۀ «ناتوانی یا تخلفهای شدید» در امریکای لاتین، امریکا باید مداخله کند. (در آموزه مونرو دخالت اروپاییان در امریکای لاتین، تهدیدی برای امریکا محسوب میشد). روزولت که پس از بازنشستگی از سیاست محافظهکارانۀ جانشین خود، ویلیام هوارد تفت[۵] منزوی شده بود، حزب پیشرو یا گوزن نر[۶] را پایهگذاری کرد. در انتخابات ریاستجمهوری ۱۹۱۲م شکست خورد. از مداخلۀ امریکا در جنگ جهانی اول بهشدت حمایت کرد. روزولت در نیویورک زاده شد. از هاروارد فارغالتحصیل (۱۸۸۰م)، و عضو مجلس ایالتی شد (۱۸۸۱م). کمیسر پلیس نیویورک (۱۸۹۵م)، و دستیار وزیر نیروی دریایی (۱۸۹۷ـ ۱۸۹۸م) بود. در زمان جنگ اسپانیا ـ امریکا (۱۸۹۸م) فرماندهی نیروی داوطلب، معروف به سواره نظام بیباک، را برعهده داشت. پس از مرگش، در ژانویۀ ۲۰۰۱م پرزیدنت بیل کلینتون[۷] با اهدای نشان افتخار[۸] به او از رشادتش قدردانی کرد. از کارهای برجستۀ دورۀ ریاستجمهوری روزولت انعقاد پیمان هیـپونسفوت[۹] بود که احداث کانال پاناما[۱۰] را امکانپذیر ساخت. او کتابهایی هم در زمینۀ تاریخ و...، نظیر جنگ دریایی ۱۸۱۲ [۱۱] (۱۸۸۲م) و فتح غرب[۱۲] (۱۸۸۹ـ ۱۸۹۶م)، نوشته است.