ری، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ری، شهرستان
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان تهران
بخش مرکزی، فشاپویه و کهریزک
جمعیت ۲۹۷,۷۱۱ نفر (۱۳۸۵ش)
موقعیت جنوب شهرستان تهران، غرب شهرستان‌های پاکدشت و ورامین، شمال شهرستان قم و شرق استان مرکزی (شهرستان زرندیه) و شهرستان‌های رباط کریم و اسلام‌شهر
نوع اقلیم معتدل تا معتدل مایل به گرم
تولیدات و صنایع مهم سبزی و صیفی‌جات - فعالیت‌های صنعتی: سیمان، ذوب مس، سرم‌سازی، نساجی، قند، پالایشگاه نفت، گاز، و غیره
برخی بناهای مهم کاخ اشکانیان، قلعۀ طبرک، دارالامارۀ رکن‌الدولۀ دیلمی، بقعۀ بی‌بی‌شهربانو (از آثار قرن ۹ و ۱۰‌ق)، دخمۀ زردشتیان نزدیک بقعۀ بی‌بی‌شهربانو، برج طغرل، بقعۀ بی‌بی‌زبیده، امامزاده عبدالله، بقعۀ ابن ‌بابویه (معروف به شیخ صدوق)، زاویۀ مقدسه حضرت عبدالعظیم
شهر ها و آبادی های مهم کهریزک، باقرشهر، حسن‌آباد، قلعه‌نو، غنی‌آباد، و امین‌آباد

رِی، شهرستان

حرم حضرت عبدالعظيم

واقع در جنوب استان تهران، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های فشاپویه و کهریزک با مرکزیت اداری شهر ری. این شهرستان، که از کهن‌ترین نواحی استان تهران و ایران است، از شمال به شهرستان تهران، از شرق به شهرستان‌های پاکدشت و ورامین، از جنوب به شهرستان قم و از غرب به استان مرکزی (شهرستان زرندیه) و شهرستان‌های رباط کریم و اسلام‌شهر محدود است. اراضی این شهرستان متشکل از دشت همواری است که شیب آن از شمال به جنوب است و کوه‌های کم‌ارتفاعی چون بی‌بی‌شهربانو (۱۵۳۵ متر) و کوه اراده و تپه‌‌ماهورهایی چند در آن به‌چشم‌ می‌خورد. شهرستان ری سر راه تهران به قم و نواحی جنوبی کشور قرار دارد و خط آهن تهران ـ مشهد، آن را با نواحی شرقی ایران مرتبط می‌سازد. اقلیم این شهرستان معتدل تا معتدل مایل به گرم و جمعیت آن ۲۹۷,۷۱۱ نفر است (۱۳۸۵). از نظر بارندگی جزو نواحی خشک به‌شمار می‌آید. مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از کهریزک، باقرشهر، حسن‌آباد، قلعه‌نو، غنی‌آباد، و امین‌آباد. رودخانه‌های جاجرود، شور، و کرج آن را مشروب می‌کنند. شهرستان ری از نظر کشاورزی و صنعت از موقعیت مهمی برخوردار است. خاک آن بسیار حاصل‌خیز است و سبزی و صیفی‌جات آن معروف است. کارخانه‌ها و کارگاه‌های متعدد صنعتی، ازجمله سیمان، ذوب مس، سرم‌سازی، نساجی، قند، پالایشگاه نفت، گاز، و غیره بخشی از فعالیت‌های صنعتی آن را تشکیل می‌دهند. شهرستان ری از نظر تاریخی، منطقه‌ای است بسیار قدیمی و آثار تاریخی فراوانی در گوشه و کنار آن دیده می‌شود، که از آن جمله است: ۱. تپۀ میل، از دورۀ ساسانی که در کنار جادۀ ورامین و نزدیک روستای خیر قرار داشته و آتشکدۀ ری نیز برفراز آن است؛ ۲. کاخ اشکانیان در کوه رشکان (بین کارخانه گلیسیرین و کارخانه قدیم سیمان ری)؛ ۳. قلعۀ طبرک و بارو و حصاری قدیم که متعلق به زمان خلیفۀ مهدی عباسی است؛ ۴. دارالامارۀ رکن‌الدولۀ دیلمی در شمال غربی ابن‌ بابویه؛ ۵. بقعۀ بی‌بی‌شهربانو (از آثار قرن ۹ و ۱۰‌ق)؛ ۶. دخمۀ زردشتیان نزدیک بقعۀ بی‌بی‌شهربانو؛ ۷. برج طغرل که آرامگاه طغرل سلجوقی اول است؛ ۸. بقعۀ بی‌بی‌زبیده که به احتمال زیاد به زبیده خاتون، زن ملکشاه، و مادر برکیارق تعلق دارد؛ ۹. امامزاده عبدالله متعلق به ابوعبدالله شاعر، پسر عبدالله ابیض از نوادگان علی بن حسین (ع)؛ ۱۰. بقعۀ ابن ‌بابویه، معروف به شیخ صدوق، فقیه و محدث معروف شیعه؛ ۱۱. زاویۀ مقدسه حضرت عبدالعظیم. نیز ← راگس