سال های خطا و ایغور

سال‌های خطا و اُیغور

 عنوان دورۀ دوازده‌‌سالۀ نجومی در نوعی گاه‌شماری منسوب به خطاییان و اُیغورها. منشأ آن چینی است و پس از استیلای مغول، در ایران نیز مدت‌ها رواج داشت. این دوازده سال هر یک به‌نام‌ جانوری نامیده شده‌اند که به ترتیب عبارت‌اند از: 1. سچقان ئیل (سال موش)؛ 2. اود ئیل (سال گاو)؛ 3. پارس ئیل (سال پلنگ)؛ 4. توشقان ئیل (سال خرگوش)؛ 5. لوی ئیل (سال نهنگ)؛ 6. ئیلا ئیل (سال مار)؛ 7. یونت ئیل (سال اسب)؛ 8. قوی ئیل (سال گوسفند)؛ 9. پیچی ئیل (سال میمون)؛ 10. تخاقوی ئیل (سال مرغ)؛ 11. ایت ئیل (سال سگ)؛ 12. تنگوز ئیل (سال خوک). هنوز هم در بسیاری از کشورهای جهان، ازجمله ایران، نام این جانوران را در آغاز هر سال در تقویم‌ها چاپ می‌کنند. برخی نیز از روی خرافه‌پرستی یا تفنن، بر پایۀ ویژگی‌های احکام نجومی جانورِ مربوط به هر سال، حوادث خوب یا بدی را به سال مورد نظر نسبت می‌دهند.