افشار، سعدی (۱۳۱۳ـ۱۳۹۲ش)
| سعدی افشار | |
|---|---|
| زادروز |
۱۳۱۳ش |
| درگذشت | ۱۳۹۲ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | بازیگر تقلید و نمایش‌های روحوضی |
| آثار |
نمایش‌های نادر، تیمور عرب، رستم و سهراب، بیژن و منیژه، بلورک و چشمه‌نوش فیلم‌های زخمه (۱۳۶۲) و جنجال بزرگ (۱۳۶۳) |
| گروه مقاله | تئاتر |
سعدی افشار (۱۳۱۳ـ ۱۳۹۲ش)
(با نام اصلی سعدالله رحمت‌خواه) بازیگر تقلید و نمایش‌های روحوضی. در کنار ذبیح‌الله ماهری، مهدی مصری، رضا عرب‌زاده، محمود یکتا، سیدحسین یوسفی و چند تن دیگر از بازیگران باتجربۀ نقش «سیاه» بود، که در کمدی‌های عامه‌پسند با حرکات و اداهای اغراق‌آمیز و جملات کوتاه و شکل خاصی از بیان زنگ‌دارِ کلمات با لودگی و رقص و آواز مخاطبان را به وجد می‌آورد. از ۱۳۳۰ش به ایفای نقش «سیاه» روآورد؛ ازجمله در نمایش‌های نادر، تیمور عرب، رستم و سهراب، بیژن و منیژه، بلورک و چشمه‌نوش، دو ساعت سعادت، گذشت، میرداماد، خلیفه و صیاد، فردوسی در زندان، عروسی فیروزخان و سلطان مبدل. قصه‌پرداز پاره‌ای از این نمایش‌ها حسن شمشاد بود. در دهۀ ۱۳۶۰ «گروه سعدی افشار» را تشکیل داد که به‌همراه حسن شمشاد، مهدی صناعی‌فر، علی‌اشرف کارلو، حسن عظیمی، عالم‌تاج گوهری، محمود نظری، ابراهیم شادی و اکبر شمشاد، نمایش‌هایی را در تماشاخانه‌های لاله‌زار بر روی صحنه برد. افشار در فیلم‌های زخمه (۱۳۶۲) و جنجال بزرگ (۱۳۶۳) نیز ایفای نقش کرده است.
او تنها فرزند خانواده بود. پیش از تولد، پدرش از دنیا رفت و مادرش را در 13 سالگی از دست داد. تا ششم ابتدایی درس خواند. نخستین بار در ۱۳۳۰ روی صحنه رفت. با گرفتن نقشی کوچک در تئاتر، وارد تئاتر حرفه‌ای شد. در اوقاتی که نمایش روحوضی و سیاه‌بازی اجرا نمی‌کرد، در دکان این و آن شاگردی می‌کرد و روزگار می‌گذراند.
کتاب "عالیجناب سیاه" که به بیان زندگی و خاطرات سعدی افشار می‌پردازد، زندگی‌نامۀ او از زبان خودش است.
سعدی افشار در ۳۰ فروردین ۱۳۹2 و پس از تحمل یک دورهٔ طولانی بیماری به علت عفونت ریوی، در خانه‌اش در تهران درگذشت.