سعیده، خالده

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سَعیده، خالِدِه (لاذقیه ۱۹۳۲م - )

منتقد ادبی سوری. در بانیاس، دمشق و دانشگاه بیروت درس خواند و از همین دانشگاه در ادبیات عرب فارغ‌التحصیل شد (۱۹۶۵م). در ۱۹۷۴م با نوشتن پایان‌نامه‌ای دربارۀ نوآوری در ادبیات عربی، از دانشگاه سوربون دانشنامۀ دکتری گرفت. عضو فعال حزب ناسیونال سوسیالیست سوریه بود و سال‌های ۱۹۵۵ و ۱۹۵۶م را در زندان به‌سر برد. در همین سال با شوهرش، آدونیس به لبنان مهاجرت کرد و به‌زودی در مکتب نوگرایی شعر عربی، که نشریۀ شعر به سردبیری یوسف‌الخال کانون آن به‌شمار می‌رفت، به‌عنوان منتقدی برجسته شناخته شد. کاوش در ریشه‌ها (۱۹۶۰م)، نخستین کتاب نقد مدرن در جهان عرب است که مؤلف در آن به‌خوبی از عهدۀ شناخت و بیان ظرایف متون شعری و تفاوت شیوه‌های کهن و نوین برآمده است. در دهۀ ۱۹۷۰م از پرچم‌داران نقد ضد ایدئولوژیک بود و کتاب پویایی نوآوری (۱۹۷۹م) او راهی به جنبش نقد نوین در جهان عرب گشود. خواهان نقشی تازه برای زن‌ها بود و رده‌بندی آثار آنان را در زیر مقولۀ فمینیستی رد کرد. تحقیق خالده سعید، زن، ‌آزادی، نوآوری (۱۹۹۱م)، کتابی در همین زمینه است. در ۱۹۵۹م مرکزی به‌منظور ریشه‌کنی بی‌سوادی زنان بنیاد گذاشت، و خود از آموزگاری ابتدایی تا دانشگاه تدریس می‌کرد. از ۱۹۷۵م به بعد، استاد ادبیات مدرن عربی در دانشگاه لبنان بود.