سورنجان بنفش

سورَنْجان بنفش (autumn crocus)

(یا: گل حسرت) گروهی از گیاهان دیرگل، متعلق به تیرۀ لالگان (سوسن). گل حسرت (گیاه سورنجان بنفش، Colchicum autumnale) کلشی‌سین تولید می‌کند که در معالجۀ نقرس و برخی دیگر از امراض و برای اصلاح نباتات به‌کار می‌رود. کلشی‌سین باعث دو برابر شدن تعداد کروموزوم‌ها و تشکیل پلی‌پلویید‌ها می‌شود. این ماده برای دام‌ها سمی است و از این‌رو، باعث سقط جنین دام‌هایی می‌شود که از این گیاه مصرف کرده‌اند. گل حسرت و خویشاوندانش دارای غدۀ زیرزمینی‌اند که از آن ساقه‌ای هوایی، برگ‌دار و گاهی منتهی به یک یا چند گل، خارج می‌شود. گل‌ها در پاییز، و معمولاً پس از ریختن برگ‌ها، ظاهر می‌شوند. احتمالاً علت انتخاب نام عامیانۀ «گل حسرت» برای این گیاه از آن جهت است که رویش گیاه در بهار همیشه با میوه و برگ همراه و گیاه فاقد گل است. از جنس Colchicum، دوازده گونه در ارتفاعات البرز، نواحی غرب، جنوب، و شمال شرق ایران می‌روید.

 

---