سیر نفس به سوی خدا

سیرِ نَفس به سوی خدا (Itineraium mentis in Deum)

کتابی در عرفان مسیحی، تألیف قدیس بوناونتورا، به زبان لاتینی، نوشته‌شده در قرن ۱۳م. آموزۀ بوناونتورا بر این پایه استوار است که یگانه راه دستیابی به ادراکی از خداوند آن است که دربرابر تجلیات صنع او سر تعظیم بر خاک بساییم، نه آن‌که به‌تندی روح خود را معذب و مذمت کنیم. ایمان طریقی است که ما را به چنین درکی واصل می‌کند، و علم چیزی نیست مگر توهمی ناپایدار. نفسی که روی در خدا دارد سه مرحله پیش رو دارد؛ دریافت این معنی که همه‌چیز از خداست؛ دریافت این‌که نفس آدمی تصویری از خداست؛ و سرانجام تسلیم بی‌چون‌وچرا به حقیقت که همانا خداوند است. بر این مبنا، بوناونتورا نیز همانند فرانسیسیان بر آن است که صرف تصورکردن خداوند به معنای اثبات وجود اوست. از این منظر، سیر نفس به سوی خدا یکی از مهم‌ترین رساله‌ها در عرفان مسیحی قرون میانه، و مهم‌ترین رسالۀ طرفداران قدیس فرانسوا (فرانچسکو) است که بوناونتورا از شاگردان مبرز او به‌شمار می‌رود.