شاخ زرین، خلیج

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شاخ زرین، خلیج (Golden Horn)

شاخ زرين، خليج

شاخابه‌ای باریک در تنگۀ بوسفور و لنگرگاهی طبیعی که بخش قدیمی استانبول در جنوب آن و مراکز قدیمی تجارت در این شهر باستانی و محله‌های دیپلمات‌نشین در شمال آن قرار دارد. طول این خلیج ۸ کیلومتر است. پل آتاتورک و پل غلاطه (گشایش در ۱۹۹۲) نزدیک این آبراه احداث شده‌اند. این خلیج دارای چند جزیرۀ کوچک است که معروف‌ترین آن‌ها جزیرۀ پیرلوتی است. شاخ زرین چون از بلندی‌های اطراف آن نگریسته شود، چشم‌اندازی بسیار زیبا و باشکوه دارد. پل بزرگ و معلق (سلطان‌محمد) فاتح، از فراز آن می‌گذرد و دومین پلی است که دو بخش اروپایی و آسیایی استانبول (و ترکیه) را به یکدیگر متصل می‌کند. سلطان‌محمد فاتح، برای فتح قسطنطنیه (۱۴۵۳‌م) با کمک ۲۵۰‌هزار سرباز که شهر را محاصره کرده بودند و با آوردن حدود ۷۰ کشتی کوچک از راه خشکی در پشت موانع کشتی‌رانی روم شرقی، در خلیج شاخ زرین، قسطنطنیه را تصرف کرد. از حوادث شگرف، یخ‌بستن سرتاسر آب خلیج در سرمای بی‌سابقۀ ۱۷۵۵ است. به‌سبب رفت‌وآمد فراوان کشتی‌ها، وجود اسکله‌های متعدد مسافربری و حوضچۀ تعمیر کشتی، و ریختن مواد زیان‌آور به آب‌های بستۀ شاخ زرین، در چند دهۀ اخیر میزان آلودگی آن افزایش یافته است. شاخ زرین را به عربی قَرْن‌الذهب و به ترکی آلتین بونیوز می‌گویند.