شاملو
شاملو
از قبایل بزرگ قزلباش و از ترکمانان بیگدلی. اینان به‌سبب سکونت در شام به این نام موسوم شدند. شاملوبیگدلی‌های آناتولی و شام، تابستان‌ها را در جنوب سیواس و زمستان‌ها را در اراضی میان حلب و عین‌تاب می‌گذرانیدند. صوفیان شاملو در سپاه سلطان‌جنید و سلطان‌حیدر حضور داشتند. شاملویان ایران عمدتاً از آناتولی و شام آمده بودند. حسین‌بیگ لُلِه ( ـ۹۲۰ق) در لاهیجان به شاه‌اسماعیل اول صفوی پیوست و در سال‌های اول سلطنت او امیرالامر‌ای ایران بود. عابدین‌بیگ شاملو با ۳۰۰ تن از صوفیان شاملو در ارزنجان به شاه‌اسماعیل پیوست (۹۰۶ق). مضاحک دورمیشخان پسر عبدی‌بیگ برای خندانیدن و نشاط شاه‌اسماعیل پس از جنگ چالدوران معروف است. حسین‌خان، برادر دورمیشخان، در ۹۳۱ق حاکم هرات شد و پس از کشته‌شدن چوهه‌سلطان تکلو در جنگ با شاملویان (۹۳۷ق) و قلع‌وقمع تکلویان، در همان سال به وکالت شاه‌طهماسب رسید و در ۹۴۰ق به گمان آن‌که سودای قتل شاه‌طهماسب را در سر می‌پرورد، به دستور او اعدام شد. شاملویان در سال‌های سلطنت سلطان‌اسماعیل دوم و شاه‌محمد خدابنده دوباره اعتبار و نفوذ یافتند. علی‌قلی‌خان شاملو، از اعقاب دورمیشخان، نخستین سرپرست شاه‌عباس در خراسان بود و اسماعیل‌قلی‌خان شاملو از نزدیک‌ترین یاران حمزه‌میرزا ولیعهد غیر رسمی سلطان‌محمد خدابنده به‌شمار می‌آمد. شاملویان در عهد شاه‌عباس دوم نیز احترام و نفوذ خود را حفظ کردند. به هنگام مرگ شاه‌عباس، هفت تن از امیران و خوانین شاملو، از بزرگان دولت ایران بودند. شاملوهای ایران از طوایف مختلفی تشکیل می‌شدند که معروف‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از آجرلو، اوجی، اینالّو، بیچرلو، بیگدلی شاملو، خدابنده‌لو، عبدللو، عربگیرلو، کرامتلو/ گرامیلو، نیلقاز/ نیلقاحی. اوجی‌ها از آن گروه شاملویان بودند که پیش از تشکیل دولت صفویه در ایران می‌زیستند.