شمس قیس رازی، محمد (قرن ۷ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شمس قِیْسِ رازی، محمّد (قرن ۷ق)

محمّد شمس قِیْسِ رازی
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی منتقد
شغل و تخصص های دیگر ادیب، عروض‌دان
دوره قرن 7ق
آثار  المعجم فی معاییر اشعار‌العجم (1314ش)؛ المعرب فی معاییر اشعار‌العرب
گروه مقاله ادبیات فارسی

ادیب، منتقدِ شعر و عروض‌دان ایرانی. در ری زاده شد. سال‌های بسیاری را در ماوراءالنهر، خراسان و خوارزم گذراند. در ۶۱۴ق در ملازمت سلطان محمد خوارزمشاه به عراق رفت و هنگامی نیز که سلطان از لشکر مغول شکست خورد، شمس همچنان در رکاب سلطان بود (۶۱۷ق). پس از پریشانی وضع خوارزمشاهیان، در ح‌دود ۶۲۳ق از عراق به فارس رفت و به خدمت اتابک سعد بن زنگی درآمد و پس از مرگ او به دربار پسرش، اتابک ابوبکر بن سعد زنگی پیوست. از آثارش: المعجم فی معاییر اشعار‌العجم (۱۳۱۴ش)؛ المعرب فی معاییر اشعار‌العرب؛ کتاب‌الکافی فی‌العروضین والقوافی که گویا همین اثر را به دو کتاب المعجم و المعرب بخش کرده است.