شیشه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شیشه (glass)
ماده‌ای شفاف یا نیمه‌شفاف، و از لحاظ فیزیکی نه جامد و نه مایع. به‌آسانی می‌شکند، اما یکی از محکم‌ترین مواد شناخته‌شده است. شیشه از ذوب‌کردن انواع خاصی از ماسه (سیلیس) به‌دست می‌آید. در شیشۀ آتشفشانی این عمل به‌شکل طبیعی صورت می‌گیرد. در صنعت نوع شیشه به نوع ماسۀ به‌کار‌رفته، مواد شیمیایی خاص افزوده‌شده، ازجمله سرب، پتاسیم[۱]، باریوم[۲]، و فنون تصفیۀ شیشه بستگی دارد. انواع شیشه عبارت‌اند از شیشۀ سدیمی[۳]، شیشۀ بلوری[۴] که برای ساختن ظروف بلوری تراش‌دار (کریستال) به‌کار می‌رود، شیشۀ اپتیکی[۵]، شیشۀ میناکاری‌شده[۶]، شیشۀ مقاوم در برابر گرما[۷]، و شیشه‌هایی که بخش خاصی از طیف نوری را از خود عبور نمی‌دهند. شیشۀ بادی از باد‌کردن شیشۀ مذاب با لوله‌ای به طول حدود ۱.۵ متر حاصل می‌شود. این روش برای ساختن ظروف شیشه‌ای گران‌قیمت به‌کار می‌رود. روش دیگر برای باد‌کردن شیشه، دمش خودکار در قالب است که از آن برای تولید حباب‌ لامپ و بطری استفاده می‌کنند. برای تولید شیشۀ پرسی، شیشۀ مذاب در قالب ریخته، و پرس می‌شود. شیشه‌های مربا، گلدان‌های ارزان‌قیمت، و قطعات کوچک و سبک با این روش تولید می‌شوند. برای تولید شیشۀ جام، که در پنجره‌ها به‌کار می‌رود، شیشۀ مذاب از زیر غلتک عبور داده یا روی حوضچۀ قلع مذاب شناور می‌شود. فایبرگلاس (تارشیشه)[۸] از الیاف ظریف شیشه ساخته می‌شود. شیشۀ فلزی از سرد‌کردن بسیار سریع آلیاژهای فلزی به‌دست می‌آید. این نوع شیشه هم خواص شیشه و هم خاصیت‌های چکش‌خواری و رسانندگی فلزات را دارد.

 


  1. potassium
  2. barium
  3. soda glass
  4. flint glass
  5. optical glass
  6. stained glass
  7. heat-resistant glass
  8. fibreglass