طاق نصرت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

طاق نُصرت (Triumphal arch)

بنایی یادبودی با یک یا چند گذرگاه طاقدار. اغلب در عرض خیابان برای گرامی‌داشت شاه یا سردار و یا بزرگداشت پیروزی نظامی ساخته می‌شد. ابداع‌کنندۀ آن احتمالاً رومیان بودند که آن را در سراسر امپراتوری خود می‌ساختند؛ نمونه‌هایی از طاق‌نصرت‌های این دوران در ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، آسیای صغیر، و افریقای شمالی برجای مانده‌اند. طاق نصرت رومی ابتدا فقط یک طاق داشت. همچون طاق نصرت تیتوس[۱] در رم (۸۱م). از قرن دوم به‌بعد یک طاق بزرگ با دو طاق کوچک در دو طرفش مرسوم شد. پایه‌های طاق متشکل بود از ستون‌هایی مزین به نقش‌برجسته[۲]هایی مربوط به رویدادهای تجلیل‌شده. بالای آن اتاقکی قرار داشت که رویش کتیبۀ تقدیم‌نامه و یک کوادریگا[۳]، نقش ارابه‌ای چهاراسبه، حک شده بود. از طاق‌های رومیِ باقی‌مانده به طاق نصرت ترایانوس[۴] در بِنِوِنتو[۵]ی ایتالیا (۱۱۴م)، طاق سِپتی‌میوس سِوِروس[۶] (۲۰۳م) و طاق نصرت کنستانتین[۷] (ح ۳۱۵م) در رم می‌توان اشاره کرد. در دوران جدید نیز طاق‌هایی برای بزرگداشت پیروزی‌های نظامی برافراشته‌اند. در پاریس پورت سن دنی[۸] و پورت ـ سَن مارتَن[۹] در عهد لوئی چهاردهم، و طاق نصرت‌های کاروسل[۱۰] و اتوال[۱۱] به فرمان ناپلئون اول، ساخته شدند. دروازۀ براندنبورگ[۱۲] در برلین، دروازۀ پیروزی در مونیخ، ماربل آرچ[۱۳] در لندن، و طاق واشینگتن در نیویورک از دیگر طاق‌های مشهورند.

 


  1. Titus
  2. bas-relief
  3. Quadriga
  4. Trajan
  5. Benevento
  6. Septimius Severus
  7. Constantine
  8. Porte Saint-Denis
  9. Porte Saint-Martin
  10. Carrousel
  11. Etoile
  12. Brandenburg
  13. Marble Arch