عبدالمجید عثمانی اول
عَبدُالمجید عثمانی اول (۱۲۳۸ـ۱۲۷۷ق)
سی‌ویکمین سلطان عثمانی (حک: ۱۲۵۵ـ۱۲۷۷ق/ ۱۹۳۹ـ۱۹۶۱). پسر محمود دوم بود و پس از مرگ پدرش بهسلطنت رسید. آغاز سلطنت وی با شورش محمدعلی پاشا حاکم مصر و کارشکنی صاحبان قدرت و فتنه‌های واپس‌گرایان و علمای دینی مخالف اصلاحات محمود دوم همراه بود. مهم‌ترین رویداد دورۀ او اعلان فرمان مشهور به خط شریف گلخانه در ادامۀ اصلاحات بود (۱۲۵۵ق) که در تاریخ عثمانی به عصرِ تنظیمات یا تنظیماتِ خیریه شهرت دارد. از دیگر رخدادهای دورۀ او نبرد کریمه در ۱۲۷۱ق بود که با عهدنامۀ پاریس به‌پایان رسید و به‌موجب آن قلمرو عثمانی کاملاً باقی ماند. چون دولت‌های اروپایی در گفت‌وگوی مقدماتی کنگرۀ پاریس (۱۲۷۲ق) خواهان تعهد بین‌المللی عثمانی در اجرای تنظیمات بودند، عبدالمجید نیز فرمان مشهور به «خط همایون» را صادر کرد. شورش دُروزیه و کشتار فرانسوی‌ها به‌سبب ضعف عبدالمجید، مداخلۀ دولت‌های اروپایی را درپی داشت (۱۲۷۶ق). اسراف‌کاری‌های عبدالمجید بنیۀ اقتصادی امپراتوری عثمانی را تحلیل برد. پس از او برادرش، عبدالعزیز، بهسلطنت رسید. در دورۀ عبدالمجید افزون بر تنظیمات، تغییراتی در ادارۀ ایالت‌ها، ارتش، آموزش و پرورش و ضرب سکه رخ‌‌داد و نخستین تماشاخانۀ عثمانی تأسیس و بیمارستان‌هایی ساخته شد و شاهزادگان عثمانی لقب «اَفَندی» گرفتند. عبدالمجید نخستین سلطان عثمانی بود که به یکی از زبان‌های اروپایی (فرانسوی) صحبت می‌کرد.