عبیدالله احرار (باغستان ۸۰۶ق ـ سمرقند ۸۹۵ق)
عُبِیدُالله اَحرار (باغستان ۸۰۶ق ـ سمرقند ۸۹۵ق)
(معروف به: خواجۀ احرار) از مشایخ و عارفان مشهور نقشبندیه. پدر و جدش گرایش به تصوّف داشتند. تحصیلات ابتدایی و عالی خود را در تاشکند، سمرقند و هرات به‌پایان برد. در جوانی با مشایخ آن دیار همچون حسام‌الدین پارسا و زین‌الدین خوافی و سعدالدین کاشغری دیدار کرد. سرانجام در ۸۳۲ق رسماً به شیخ یعقوب چرخی، که درشمار خلفای بهاءالدین نقشبند بود، دست بیعت داد و به طریقت نقشبندیه پیوست. دورۀ سلوک او بسیار کوتاه بود، چه، سه سال بعد، در حالی‌که درشمار مشایخ این سلسله قرار گرفته بود، به تاشکند بازگشت. در همین دوره، عبدالرحمن جامی و علی‌شیر نوایی و شماری دیگر به‌دست او به‌تصوّف پیوستند. پس از آن، علاوه‌‌بر ارشاد به کشاورزی پرداخت و از این راه ثروتی افسانه‌ای به‌دست آورد. گویا او در میان مشایخ صوفیه، ثروتمندترین آنان باشد. او و یارانش سلسلۀ نقشبندیه را در هند و ماوراءالنهر و نیز انشعابِ احراریۀ همین سلسله را گسترش دادند. فقرات، والدیه و حورائیه درشمار آثار فارسی اوست.