فرم دوره ای

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فُرم دوره‌ای (cyclic form)

در تحلیل‌ موسیقی‌، اثری‌ چندموومانی‌ که‌ در آن‌ موتیف‌، تِم‌، ملودی‌، یا عنصر ساختاری‌ برجستۀ‌ دیگری‌ به‌طور یکسان‌ در آن‌ به‌کار رفته‌ باشد، و گاهی‌ بر متنی‌ متفاوت‌ یا به‌شکلی‌ متفاوت‌ با اصل‌ خود ظاهر شود. نمونه‌های‌ اولیۀ آن‌ را در آثار هَندل[۱] و ویوالدی[۲] می‌توان‌ یافت‌، اما خود این‌ فن‌ تا قرن‌ ۱۹‌ به‌ثمر نرسید، و شکوفایی‌ آن‌ در آثاری‌ همچون‌ سمفونی‌ پنجم[۳] (۱۸۰۸) بتهوون‌، سونات‌ پیانوی‌ سی‌ مینور[۴] اثر لیست‌[۵] (۱۸۵۳)، و ساخته‌هایی‌ برمبنای‌ نظریه‌های‌ لایت‌موتیف‌ واگنر[۶] و «ایده‌ فیکس[۷]» برلیوز[۸] (یک‌ تِم‌ تکرارشونده‌) دیده‌ می‌شود.

 


  1. Handel
  2. Vivaldi
  3. Fifth Symphony
  4. Piano Sonata in B Minor
  5. Liszt
  6. Wagner
  7. idée fixe
  8. Berlioz