قراچورلو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قَراچُورلُو
(در لغت به معنی شمشیری، شمشیرزن، و شمشیرباز) طایفۀ کرد ایرانی، از طوایف شادلو، از ایلات چمشگزکلوی خراسان و نیز طایفۀ ترک ایران، از طوایف قراداغلوی ارسباران. قراچورلوهای خراسان در عهد شاه‌عباس اول به همراه دیگر کردان به این ناحیه انتقال یافتند. قراچورلوها در آغاز ورود به خراسان چادرنشین بودند، اما امروزه همۀ قراچورلوها در اطراف بجنورد و اسفراین و آلاداغ یک‌جانشین شده‌اند. مرکز اصلی این مردم، دهستان کریک است که بر سر راه بجنورد به تهران قرار دارد. قراچورلوها در آغاز کار نادر، مخالف او بودند. اینان در جنگ مورچه‌خورت علیه اشرف افغان شرکت داشتند. نجف‌سلطان قراچورلو در ۱۱۴۸ق حاکم دربند داغستان شد. محمدرضاخان، علی‌خان و محمدحسین‌خان قراچورلو، به ترتیب در خدمت ابراهیم‌شاه افشار و کریم‌خان زند و شاهرخ افشار قرار داشتند. حسین‌قلی‌خان قراچورلو، در ۱۳۰۴ش به همراه عزیزالله‌خان سردار معزز شادلو اعدام شد. گروهی از کردان قراچورلو، در اراضی میان ده‌نمک تا ایوانکی سکونت دارند. به نظر می‌رسد، اینان هنگام عزیمت چمشگزکلوها به خراسان در این ناحیه باقی مانده‌اند. قراچورلوهای ارسباران، طبق بنیچه‌بندی نظامی دورۀ قاجاریه، مکلف به تأمین یک دستۀ نظامی برای دولت ایران بودند. جعفرقلی‌خان سرتیپ قراچورلو، در ۱۲۵۵ق فرماندۀ دو فوج قراداغی در جنگ‌های هرات بود. تیرۀ عمله، از اتباع و خدمتگزاران خاص جعفرقلی سرتیپ تشکیل شده است. شیرخان/شری‌خان سرهنگ قراچورلو در همان جنگ‌ها کشته شد. قراچورلو‌ها در جنگ برضد مشروطه‌خواهان تبریز شرکت داشتند.