قشقایی، بهمن (شیراز ۱۳۱۹ـ۱۳۴۹ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قَشقایی، بهمن (شیراز ۱۳۱۹ـ ۱۳۴۵ش)

از مبارزان دهۀ ۱۳۴۰ش برعلیه رژیم پهلوی. خواهرزادۀ ناصر و خسرو قشقایی بود و در انگلستان در رشتۀ پزشکی تحصیل می‌کرد؛ تمایلات ملّی‌گرایانه داشت، ولی در جریان فعالیت‌های دانشجویی در خارج از کشور، تحت تأثیر سازمان انقلابی حزب توده قرار گرفت. سازمان در ۱۳۴۳ از موقعیت و اعتبار خانوادگی وی نزد عشایر فارس استفاده کرد و او را به حرکت به ایران و برپاساختن جنگ چریکی در جنوب تشویق کرد. بهمن قشقایی در هنگام ورود به فارس با سران ایلات قشقایی و کلانتران و دشتی و سایر ایلات تماس گرفت تا قیامی سراسری را در آن سامان دامن زند، امّا موفق نشد و تنها تعداد اندکی تفنگچی جمع‌آوری کرد. سرانجام، به‌رغم بزرگ‌نمایی این حرکت در خارج کشور، خصوصاً در کنفدراسیون دانشجویی ایران در اروپا، قوای بهمن و یارانش تحلیل رفت و نتوانست به مقاومت ادامه دهد. مهم‌ترین دلیل عدم موفقیت بهمن قشقایی را تحلیل‌گران تاریخی، عدم حمایت سران و تودۀ عشایر، عدم تجربه و شناخت وی از جامعۀ ایران، شرایط اقلیمی و مسائل دیگر برشمرده‌اند. بهمن قشقایی بنابه قول برخی مقامات دولتی مبنی‌بر این‌که اعدام نخواهد شد خود را تسلیم کرد، امّا چندی بعد، در ۱۷ آبان‌ ۱۳۴۵، در شیراز تیرباران شد و عده‌ای از هم‌دستان وی نیز به زندان‌های طولانی محکوم شدند.