قلخانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قُلْخانی
طایفۀ کُرد ایران. از طوایف اهل حق گورانی، مرکب از تیره‌های مختلف و متشکل از دو دستۀ بزرگ ویس‌علی سلطانی و علی سلطانی که به نام رؤسا و خوانین قلخانی نام‌گذاری شده‌اند و امروزه هریک طایفه‌ای مستقل‌اند. هرکدام از آنان در قرن گذشته بالغ بر هزار خانوار جمعیت داشت. سردسیر دستۀ اول در کوه دالاهو، مراتع بنیر، بان یاران، قلعۀ شویل و قلعۀ علی سلطان قرار داشت و گرمسیرشان در مراتع دشت ذهاب و قزل ذهاب و پشت تنگ ذهاب و پیران ذهاب و بان لوان برگزار می‌شد. سردسیر قلخانی‌ها هنوز ازجملۀ بهترین نقاط تابستانی چادرنشینان استان کرمانشاه به‌شمار می‌آید. دسته‌های دوگانۀ قلخانی در حوادث ناشی از جنگ جهانی اول در غرب کشور غالباً در مقابل یکدیگر ایستاده بودند. بهرام‌خان رشیدالسلطنه، از دوستان سردار مقتدر سنجابی، با افراد خود در بعضی از جنگ‌ها برضد نظامیان روسی و انگلیسی دخیل بود و اسدالله‌بیگ سرکردۀ گروه علی سلطانی، از مخالفان او بود. بسیاری از قلخانی‌ها در قرن گذشته، چادرنشینی را ترک گفته و یک‌جانشین شده‌اند. با این همه، ایل قلخانی هنوز ازجملۀ گروه‌های بزرگ چادرنشین استان کرمانشاه به‌شمار می‌آید. طبق آخرین سرشماری‌ها، تعداد چادرنشینان طایفۀ قلخانی بالغ بر ۱,۵۷۶ خانوار است که همچون گذشته، سردسیر را در دامنۀ کوه دالاهو و گرمسیر را در مراتع دشت ذهاب برگزار می‌کنند.