للـه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

لَلـِه

(در لغت به‌معنیِ پرستار) مردی که وظیفۀ سرپرستی و تعلیمِ شاهزادگان و کودکانِ اشراف را بر‌عهده داشت. لَـله‌ها را به ‌اعزاز لَـله آقا می‌خواندند. نقشِ لَـله در پرورشِ جسمی و روحیِ کودکان بسی بیش‌تر از نقشِ پدران و مادرانِ آن‌ها بود و بدین‌سان مقامِ لَـله در نزد کودک بسی بالاتر از مقامِ پدر و مادر واقعی‌اش بود. در این صورت، وقتی کودکی بزرگ می‌شد و منصبی می‌یافت، به لَلۀ خود مقامی بالا می‌بخشید و پیشکار و امینِ خود می‌کرد. بنا‌بر رسم، لَـله‌ها را از بین میانسالان برمی‌گزیدند. گاه دیده شده است که دودمانی از لَـله‌ها وظیفۀ سرپرستی و تعلیمِ نسل‌درنسل از فرزندانِ سلسله‌ای شاهی یا دودمانی اشرافی را اختیار می‌کردند. سرپرستی لَـله‌ها بر عهدۀ لَـله‌باشی بود که، به‌ویژه در دربار شاهان قاجار، منصبی مهم به‌شمار می‌رفت و قدرتی در ردۀ وزیر داشت.