لوشاتلیه، هانری لویی (۱۸۵۰ـ۱۹۳۶)
لوشاتُلیِه، هانری لوئی (۱۸۵۰ـ۱۹۳۶)(Le Chatelier, Henri Louis)
متخصص فرانسوی شیمی‌فیزیک. واضع اصلی است که با نام خودش، به اصل لوشاتلیه[۱]، معروف است. بنابر این اصل، اگر تغییری در سیستم در حال تعادل ایجاد شود، تعادل در جهتی جابه‌جا می‌شود که اثر تغییر تحمیلی را تعدیل و خنثی کند. در پاریس زاده شد و در رشتۀ علوم طبیعی و مهندسی، در دانشسرای پلی‌تکنیک[۲] درس خواند. از ۱۸۷۷ تا ۱۸۹۸، استاد شیمی دانشسرای معدن[۳] بود. ابتدا به کولژ دو فرانس[۴] و سپس، در ۱۹۰۸، به دانشگاه سوربون[۵] رفت. در ۱۸۸۷، با استفاده از اثر زبک[۶] ترموکوپلی[۷] از پلاتینیوم ـ رودیوم[۸] برای اندازه‌گیری دماهای بالا ساخت. همچنین، گرماسنجی ساخت که دما را با مقایسۀ نور منتشره از شیئی با دمای بالا و منبع نور مرجع اندازه‌گیری می‌کرد. از ۱۸۸۴ تا ۱۸۸۸، اصل لوشاتلیه را تنظیم کرد. این اصل اثر تغییرات دما و فشار اعمال‌شده بر واکنش‌های شیمیایی را پیش‌بینی می‌کند. لوشاتلیه با کارهای جوسایا گیبس[۹] امریکایی در زمینۀ ترمودینامیک[۱۰] جدید، هم‌عقیده و موافق بود. لوشاتلیه سهم بسزائی در معرفی تحقیقات گیبس به اروپا داشت. در ۱۸۹۵، مشعل اُکسی استیلن[۱۱] را برای برش و جوش استیل طراحی کرد.